trầm và đôi chân mày rộng của Mike khiến người ta nhớ tới một thiên tài
khác cũng sinh ra từ đất nước ông, Edward Teller. Thời thơ ấu của Mike là
những năm tháng đất nước Hungary bị Phát xít Đức chiếm đóng trong suốt
Thế chiến II, sau chiến tranh, ông lại lớn lên dưới một chế độ độc tài; vì thế
có thể hiểu các khái niệm hạnh phúc và sự dâng trào quan trọng với ông tới
mức nào. “Tôi đau đớn khi thế hệ chúng tôi lớn lên mà không biết chuyện
gì đang diễn ra, và cũng không thể nào thoát ra khỏi mớ bòng bong chúng
tôi đã tạo nên,” ông giải thích. ”Tôi đã tìm ra cách sống tốt đẹp hơn, tôi
khám phá tâm lý học thông qua các tác phẩm của Carl C. Jung và nghĩ rằng
có lẽ đây là cách tốt nhất để hiểu được hành vi và lịch sử.” Sáu thập kỷ sau,
ông vẫn đang nghiên cứu. Tất cả chúng ta vẫn đang nghiên cứu. Những
điều tôi sắp trình bày sau đây hoàn toàn mang tính chủ quan và cá nhân, dù
dựa trên nền tảng khoa học, cũng giống như chính bản thân hạnh phúc vậy.
Tại sao và bằng cách nào quá trình tiến hóa đã tạo ra trong chúng ta cảm
thức về mục đích mạnh mẽ tới mức chúng ta tìm thấy niềm hạnh phúc khi
theo đuổi nó? Phù hợp với luận điểm của tôi cho rằng cảm xúc đạo đức và
hạnh phúc là những cảm xúc tiến hóa có chức năng thích nghi, chúng ta có
thể xem mục đích là một cảm xúc tiến hóa – tâm lý mong muốn đạt được
mục tiêu – hình thành từ các hành vi được lựa chọn vì chúng có ích cho cá
nhân hoặc cộng đồng. Mong muốn cư xử có mục đích là một đặc điểm tiến
hóa dù các nền văn hóa có thể quan niệm khác nhau về các hành vi có mục
đích. Mục đích là một phần của bản năng. Quá trình tiến hóa đã cho chúng
ta một cuộc sống có mục đích. Cách chúng ta nhận định về mục đích sống
của bản thân có thể mang tính cá nhân, nhưng cảm thức sâu xa về mong
muốn sống có mục đích lại là một đặc điểm tiến hóa. Có thể lý giải điều này
như thế nào?
Cuộc sống bắt đầu với các mục đích cơ bản nhất: tồn tại và duy trì nòi
giống. Từ 3,5 tỷ năm trước, các thể sống đã tồn tại và sinh trưởng trực hệ từ
thời kỳ Tiền Cambri tới nay, một sự tiếp nối không gián đoạn từ các loài vi
khuẩn đến các bộ não lớn, trải qua vô số cuộc tấn công đến từ trong và
