Ví dụ giả sử người nghe là nhà quản lý, cán bộ, người quyết định chiến lược
kinh doanh cho cả công ty. Đối với những người này thì việc trình bày chi
tiết tình trạng của từng cửa hàng là không cần thiết. Đối với những người
nhìn vấn đề ở tầm cao ta sẽ không thu được kết quả nếu nội dung trình bày
không phù hợp với suy nghĩ và cảm giác của họ. Nhưng mà, dù là cùng một
nội dung trình bày chi tiết, nếu là trưởng phòng kinh doanh có lẽ sẽ muốn
biết chi tiết những gì đang xảy ra trong phạm vi họ phụ trách. Do đó, nội
dung trình bày cần chi tiết đến mức độ nào sẽ thay đổi tùy trường hợp.
(2) Kiến thức của đối phương
Mức độ thấu hiểu của đối phương sẽ chịu sự ảnh hưởng rất lớn bởi nền tảng
kiến thức, hiểu biết và kinh nghiệm của họ trong lĩnh vực đó. Đối với người
làm hành chính nhân sự thì dù ta có cố hết sức để giải thích chi tiết về thị
trường, sự nhạy bén kinh doanh thì họ cũng không thể nào đạt được mức độ
thấu hiểu bằng một người trong nghề, không hiểu hết được cái logic ở đó.
Đồng thời, các bạn cũng cần chú ý đến việc sử dụng một cách vô thức
những thuật ngữ hoặc những tiền đề mà người trong ngành ngầm hiểu với
nhau. Đó là ví dụ điển hình của việc đã kỳ công có được kết quả phân tích
tốt nhưng rồi lại tự đào hố chôn mình. Có nhiều người phạm phải sai lầm khi
nghĩ rằng “điều mình hiểu thì chắc người ta cũng hiểu”, “điều mình biết thì
chắc đối phương cũng biết”.
Chẳng hạn như, hãy nghĩ về một sở thích mà bạn đào sâu tìm hiểu. Bạn càng
gắn liền với sở thích đó càng lâu, càng say mê nó bao nhiêu thì bạn sẽ càng
khó mà cảm nhận được người khác hiểu và cảm nhận về nó như thế nào.
Ví dụ tôi rất thích các bản nhạc của The Beatles, từ thời trung học đến giờ
tôi vẫn nghe. Đến mức mà tôi gần như thuộc lời của trên 500 ca khúc. Thế
nhưng giờ thì tôi không thể tưởng tượng được cảm nhận của một người khi
nghe ca khúc đó lần đầu tiên là như thế nào nữa. Bởi vì những ca khúc đó đã
trở thành cái gì đó quá đỗi quen thuộc đối với tôi.
