chỉ nhằm chăm sóc lũ con nhưng không mang gen của nó. Mặc dù thủ phạm gây
ra giao phối ngoại cặp dường như là kẻ thành công nhất, nhưng rất ít những dấu
hiệu cho thấy điều này là hết sức rõ ràng, do đó việc rút ra bản tổng kết cuối cùng
cho các con đực là rất phức tạp. Trong khi con đực bay đi để dụ dỗ bạn tình mới,
thì những con đực khác lại có cơ hội quyến rũ bạn tình của nó. Những nỗ lực
nhằm thực hiện giao phối ngoại cặp rất hiếm khi thành công nếu một con chim
cái chỉ cách con đực của nó trong vòng 10 mét, nhưng cơ hội để thành công dần
tăng lên nếu bạn tình của nó đi xa hơn khoảng cách 10 mét. Điều này khiến cho
chiến thuật sinh sản kết hợp đặc biệt mạo hiểm đối với những con đực có hình
thức sinh sản đa thê, chúng tiêu tốn rất nhiều thời gian cho tổ ấm thứ hai của
mình hoặc cho việc di chuyển giữa hai khu vực tổ. Những con đực đa thê cố gắng
hết sức nhằm ngăn ngừa sự giao phối ngoại cặp, trung bình cứ 25 phút chúng lại
thực hiện giao phối một lần, nhưng chỉ cần 11 phút là đủ để cho một con đực
khác lén lút xâm nhập vào lãnh thổ của nó để thử tiến hành giao phối ngoại cặp.
Năm mươi phần trăm những nỗ lực nhằm thực hiện giao phối ngoại cặp xảy ra
vào thời điểm mà những con chim khoang bắt ruồi đực “bị cắm sừng” đang ở bên
ngoài mải mê theo đuổi một con cái nào đó, còn chính bạn tình của nó thì cũng
rơi vào tầm ngắm của những con đực khác.
Những con số thống kê đó dường như khiến chiến lược sinh sản phối hợp trở
thành một chiến lược không đem lại những giá trị rõ ràng cho giống đực của loài
chim khoang bắt ruồi, nhưng những con đực này thừa đủ thông minh để hạn chế
bớt những rủi ro cho bản thân. Những con đực vẫn lảng vảng trong phạm vi hai
đến ba mét quanh tổ để trông chừng con cái đó một cách hết sức mẫn cán thậm
chí cả khi chúng đã thực sự giao phối được với con cái – bạn tình chính thức. Chỉ
khi con cái này đã thực sự được thụ tinh, chúng mới rời khỏi tổ và bắt đầu thực
hiện việc tán tỉnh bên ngoài.
Đến đây, chúng ta thử cùng tổng kết những kết quả hết sức đa dạng của cuộc
chiến giới tính ở các loài động vật, và xét xem làm thế nào mà hình thức sinh sản
của loài người có thể ăn nhập vào bức tranh tổng thể đó. Trong khi ở một vài khía
cạnh nào đó, đặc điểm tình dục ở loài người là độc nhất vô nhị thì, cuộc chiến
giới tính dường như diễn ra như một lẽ thường tình. Đặc điểm tình dục loài người
tương đồng với rất nhiều những loài động vật khác: thế hệ sau được sinh ra nhờ
vào việc nội thụ tinh và đòi hỏi phải nhận được sự chăm sóc từ cả cha và mẹ. Do
