mình, sau đó nhìn thẳng vào mắt của người chồng hay tình nhân của cô ta mà nói
với anh ta rằng: “Anh đi mà chăm sóc lấy cái bào thai này nếu anh muốn nó tồn
tại bởi em sẽ không làm điều đó đâu”. Chồng của cô ta có lẽ sẽ coi đó như một sự
lừa gạt vô vị.
Yếu tố thứ hai có ảnh hưởng tới lợi ích tương đối giữa người đàn ông và người
phụ nữ trong việc chăm sóc một đứa trẻ chính là họ có điểm khác biệt trong
những cơ hội khác có thể tới. Bởi trong khoảng thời gian mà người phụ nữ dành
cho việc thụ thai và cho con bú (trong điều kiện sống như ở các bộ lạc săn bắt –
hái lượm), cô ta không có cách nào để có thể tiếp tục thụ thai. Cách thức cho con
bú cổ điển, đó là cho bú rất nhiều lần trong mỗi giờ, và chính điều đó dẫn tới việc
sản sinh ra những hormon làm cho mất kinh (hay việc tạm ngưng chu kì kinh
nguyệt) do giai đoạn cho con bú kéo dài tới vài năm. Do đó, những bà mẹ ở thời
kì săn bắt – hái lượm sinh con cách xa nhau ít nhất là vài năm. Trong xã hội hiện
đại, người phụ nữ có thể thụ thai tiếp chỉ vài tháng sau khi sinh con mà nguyên
nhân là thay vì cho con bú sữa mẹ, họ cho trẻ bú bình hay cho bú chỉ một lần
trong nhiều giờ (vì sự tiện lợi, các bà mẹ hiện đại thường có khuynh hướng làm
điều này). Trong những điều kiện như thế, người phụ nữ nhanh chóng có lại chu
kì kinh nguyệt bình thường. Tuy nhiên, ngay đối với những phụ nữ hiện đại kiêng
cho con bú cũng như không thực hiện bất cứ hình thức tránh thai nào cũng hiếm
khi có thể tiếp tục sinh thêm con trong khoảng thời gian dưới một năm, và có rất
ít người phụ nữ có thể sinh hơn 12 người con trong cả cuộc đời. Kỉ lục về số con
mà một người phụ nữ sinh ra trong cả cuộc đời lên tới 69 người (đó là một phụ
nữ Moscow rất đặc biệt bởi thường sinh ba). Con số này thoạt nghe có vẻ rất khác
thường nhưng đó chỉ là trước khi đem so sánh nó với số con mà một người đàn
ông có thể sinh ra mà ta sẽ đề cập tới dưới đây.
Bởi thế, việc có nhiều chồng cùng lúc cũng không thể khiến cho một người vợ
sinh nhiều con hơn được và có rất ít những xã hội loài người còn duy trì thường
xuyên tục đa phu. Duy nhất chỉ có một cộng đồng người như thế, và đã được
nghiên cứu khá kĩ lưỡng đó là cộng đồng người Tre-ba ở Tây Tạng, tính trung
bình một người phụ nữ có hai chồng nhìn chung cũng không có nhiều con hơn
một người phụ nữ chỉ có một chồng. Thay vào đó, căn nguyên khiến cho cộng
đồng này duy trì tục đa phu lại chính là do luật lệ chiếm hữu đất đai của xã hội
