đó, điều này rất khác biệt so với phần lớn các loài mà hình thức sinh sản là ngoại
thụ tinh và con chỉ được một bố hoặc mẹ chăm sóc hay chẳng nhận được sự chăm
sóc nào hết từ bố mẹ chúng.
Ở loài người, cũng như đối với tất cả các loài thuộc lớp động vật có vú và cả lớp
chim ngoại trừ loài gà tây bụi rậm
, một quả trứng dù đã được thụ tinh cũng
không có khả năng sống sót nếu không có sự chăm sóc (Thực ra, nếu xét riêng về
quãng thời gian từ lúc thụ thai cho tới khi con có khả năng tự tìm được thức ăn và
chăm sóc cho bản thân thì không một loài nào trong số những loài trên có thời
gian dài hơn so với con người, và tất nhiên khoảng thời gian này ở loài người là
lâu hơn rất nhiều lần so với đại đa số các loài động vật). Do đó, ở loài người sự
chăm sóc của cha mẹ là vô cùng cần thiết. Câu hỏi duy nhất đặt ra đó là, liệu cha
hay mẹ sẽ thực hiện sự chăm sóc đó hay cần tới cả hai?
Đối với loài vật, chúng ta nhận thấy câu trả lời cho câu hỏi này phụ thuộc vào sự
tương đối của mức độ đầu tư bắt buộc ở con đực và con cái đối với cái phôi,
những cơ hội khác nữa đối với con bố/mẹ nếu lựa chọn việc chăm sóc con, cũng
như sự tự tin về tư cách làm cha/mẹ của mỗi con đực hoặc con cái. Xét tới yếu tố
đầu tiên trong nhóm các yếu tố ở trên, người mẹ, người có mức độ đầu tư bắt
buộc rõ ràng là lớn hơn người cha, cho dù sự chênh lệch đó sẽ tiêu biến hay thậm
chí còn bị đảo ngược nếu so sánh giữa một cái trứng của người phụ nữ với toàn
bộ lượng tinh trùng được phóng ra. Sau khi thụ thai, người mẹ buộc phải bỏ ra
chín tháng tổn hao năng lượng, tiếp đó là thời gian cho con bú, có thể kéo dài tới
bốn năm nếu trong điều kiện đời sống như ở thời kì săn bắt – hái lượm, thời kì
đặc trưng cho tất cả những xã hội của loài người cho tới trước khi phát minh ra
nông nghiệp khoảng 10.000 năm về trước. Chính bản thân tôi cũng nhớ lại rất rõ
rằng thức ăn trong tủ lạnh ở nhà chúng tôi đã biến mất nhanh tới mức thế nào vào
thời kì vợ tôi cho con bú, bởi quá trình nuôi con bằng sữa mẹ của loài người là
cực kì tốn kém về mặt năng lượng. Mức năng lượng cần thiết hằng ngày đối với
một người mẹ đang cho con bú vượt xa so với nhu cầu của phần lớn những người
đàn ông có lối sống tương đối năng động và gần như là cao nhất ở nữ giới, ngoại
trừ trường hợp những vận động viên chạy đường trường (marathon) đang trong
giai đoạn tập luyện. Do đó, câu chuyện dưới đây sẽ chẳng bao giờ có thể xảy ra:
một người phụ nữ vừa mới thụ thai, ngồi bật dậy trên chiếc giường ngủ đôi của