luận rằng vì những công nhân này được các nhà nghiên cứu chú
ý đến nên hiệu suất làm việc của họ mới gia tăng đáng kể như
vậy. Sau đó, kết quả nghiên cứu này được nhiều người biết đến
với tên gọi Hiệu ứng Hawthorne. Mặc dù những nghiên cứu và
kết luận rút ra vào thời điểm đó còn gây nhiều tranh cãi, nhưng
chúng rõ ràng đã vén lên bức màn về tầm quan trọng của những
yếu tố tâm lý ảnh hưởng đến động lực và năng suất làm việc, bao
gồm khả năng tự quản, thăm hỏi ý kiến nhân viên về công việc
của họ cũng như chú ý đến nhiều nhân tố xã hội tại nơi làm việc,
như liên kết nhóm và các mối quan hệ giữa người quản lý với
nhân viên. Nếu Taylor loại bỏ yếu tố “con người” khỏi nghiên cứu
của ông về động lực và năng suất làm việc, thì Mayo đã mang nó
trở lại.
Cách tiếp cận của Skinner
Nhà tâm lý học nổi tiếng B. F. Skinner đã phát triển ngành khoa
học hành vi và thay đổi nó hoàn toàn với những nguyên tắc của
ông về huấn luyện bằng cách thưởng phạt được giới thiệu trong
cuốn sách The behavior of organisms (tạm dịch: Hành vi của các
sinh vật). Skinner sử dụng các kỹ thuật củng cố và trừng phạt để
khuyến khích hành vi của những con chuột và chim bồ câu trong
phòng thí nghiệm. Những nguyên tắc và kỹ thuật này cũng tỏ ra
hiệu quả trong việc khuyến khích hành vi của con người và trùng
khớp một cách hoàn hảo với lĩnh vực quản lý khoa học và trọng
tâm của nó về hành vi của con người. Điều đó cho thấy chúng ta
không còn phải cân nhắc những suy nghĩ hay cảm nhận của con
người khi giải thích các hành vi. Và như thế, trong cuộc giằng co
giữa những cách tiếp cận khi nghiên cứu về sự động viên, Skinner
đã thành công trong việc loại bỏ yếu tố “con người”.
Khám phá tính cách của Henry Murray
Tuy nhiên, cuốn sách Explorations in personality (tạm dịch:
Khám phá tính cách) của Henry Murray cũng được xuất bản năm
1938 nhưng có quan điểm hoàn toàn trái ngược Skinner. Trong
cuốn sách này, Henry Murray cho rằng con người được khuyến
khích bởi những nhân tố như mối quan hệ với mọi người và mức
độ thành công trong sự nghiệp của họ. Murray là nhà tâm lý học
22
