đầu tiên đặt nền tảng cho lý thuyết động viên dựa trên những
nhu cầu cấp cao và đã gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến mô hình Lý
thuyết Nhu cầu (Theory of needs) của David McClelland. Murray
thừa nhận tầm quan trọng của suy nghĩ, cảm nhận và cảm xúc có
liên quan đến nghiên cứu về động lực của con người. Và cuộc
chiến gay go ấy vẫn chưa đến hồi kết thúc.
Tháp nhu cầu của Maslow
Năm 1943, Abraham Maslow đã phản đối mô hình hành vi của
Skinner và cho rằng một mô hình động viên con người nên tập
trung vào con người chứ không phải động vật. Nhà tâm lý học
Maslow được xem là cha đẻ của ngành tâm lý nhân văn và mô
hình Tháp nhu cầu của ông giải thích rằng động lực của con
người phụ thuộc vào việc đáp ứng các nhu cầu ở những cấp độ
khác nhau. Cấp độ thấp nhất là những nhu cầu thể chất như ăn
uống. Cấp độ thứ hai là những nhu cầu liên quan đến sự an toàn
và bảo đảm. Ở cấp độ thứ ba, Maslow cho rằng chúng ta tìm kiếm
sự thỏa mãn cảm giác muốn phụ thuộc và giao lưu tình cảm
trong các mối quan hệ bạn bè, gia đình hay muốn trở thành một
thành viên trong nhóm làm việc nào đó. Ở cấp độ tiếp theo, ông
giả định rằng chúng ta được thúc đẩy bởi cảm giác được quý mến,
chẳng hạn như những thành tựu và sự tôn trọng. Cuối cùng, ở cấp
độ thứ năm, Maslow cho rằng chúng ta tìm kiếm sự phát triển và
toại nguyện.
Công trình của Maslow đã đứng vững theo thời gian. Trên thực tế,
mô hình của ông thậm chí có thể tiên đoán và giải thích hành vi
con người trong những thời điểm khó khăn về mặt kinh tế.
Khi người ta quan tâm cố giữ việc làm, tự nhiên họ sẽ ít tập trung
hơn đến tinh thần đồng đội. Vì sao vậy? Bởi trong một nhóm làm
việc, sẽ có người có vẻ giỏi hơn bạn và bạn sẽ không được hưởng
trọn vẹn sự công nhận dành cho những thành công của mình.
Người ta có xu hướng không nhiệt tình chia sẻ thông tin, hợp tác
hay thể hiện những nỗ lực tùy tâm trừ phi điều đó có thể trực tiếp
gia tăng giá trị cá nhân của họ đối với tổ chức. Sự suy sụp tinh
thần đồng đội được giải thích rõ trong mô hình Maslow. Nếu bạn
muốn người khác làm việc đoàn kết hơn như một đội ngũ, bạn
23
