cách toàn diện; chúng ta mới ở ngưỡng cửa của cái mà tâm lí học gọi là nội
nhập tình cảm (Einfühlung - tiếp thụ tình cảm của người khác), là cái đóng
vai trò chủ yếu trong sự hiểu biết của chúng ta về cái “Tôi” của kẻ khác.
Nhưng chúng ta giới hạn sự tìm hiểu bằng việc khảo sát những biểu hiện
tình cảm trực tiếp nhất của hiện tượng đồng nhất hoá và tạm gác sang bên
ảnh hưởng của nó đối với hoạt động trí tuệ.
Nghiên cứu phân tâm học đề cập một cách sơ lược cả những vấn đề
phức tạp hơn của bệnh tâm thần biến thái có thể chỉ cho chúng ta hiện
tượng đồng nhất hoá cả trong một số trường hợp mà chúng ta chưa hoàn
toàn hiểu rõ. Tôi xin phân tích kĩ hai trường hợp sau đây để tiện cho việc
nhận định về sau.
Sự phát sinh đồng tính luyến ái của đàn ông thường xảy ra như sau:
người thanh niên ràng buộc với mẹ, hiểu theo nghĩa mặc cảm Ơđíp, một
cách mạnh mẽ và trong một thời gian dài. Nhưng cuối cùng, sau giai đoạn
trưởng thành về mặt giới tính thì cần phải tìm một đối tượng tình dục khác
để thay cho mẹ. Khi đó xảy ra một bước ngoặt không ai ngờ được: trong
khi rời bỏ mẹ chàng trai đã đồng nhất hoá mình với mẹ, trở thành người mẹ
và đi tìm đối tượng có thể thay thế cái “Tôi” của chàng ta, đối tượng mà
anh ta có thể yêu, có thể âu yếm, như người mẹ đã từng yêu, đã từng âu
yếm anh ta vậy. Đây là quá trình thường gặp, có thể được khẳng định trong
mọi trường hợp và dĩ nhiên là không phụ thuộc vào giả thuyết về duyên cớ
và động cơ của sự thay đổi bất thần đó. Điều đáng chú ý là mức độ rộng lớn
của trường hợp đồng hoá này: nó thay đổi cái “Tôi” của con người trong
một lĩnh vực quan trọng nhất, trong lĩnh vực dục tình, theo mẫu của người
mà cho đến lúc đó vẫn là đối tượng libido của nó. Chính đối tượng thì bị từ
bỏ: sự từ bỏ là hoàn toàn hay là được giữ trong vô thức - nhưng đấy không
phải là đề tài của cuộc thảo luận của chúng ta. Sự đồng nhất hoá với đối
tượng mà người ta bỏ hay người ta bị mất với mục đích thay thế nó, việc
nhập nội (introjection) đối tượng vào trong cái “Tôi” dĩ nhiên không phải là
mới đối với chúng tôi. Đôi khi có thể quan sát trực tiếp quá trình này ở một
đứa trẻ. Gần đây trên tờ “Internationale Zeitschrift für Psychoananlyse” có
