người. Điều đó thật dễ hiểu vì các khao khát này không thể được thoả mãn
hoàn toàn trong khi các khao khát dục tính không bị ngăn chặn bị yếu đi
nhiều sau mỗi lần thoả mãn mục đích nhục dục. Tình yêu nhục dục nhất
định tắt ngay sau khi được thoả mãn; muốn dài lâu thì ngay từ đầu nó phải
hoà quyện với tình âu yếm nghĩa là bị ngăn chặn hiểu theo nghĩa mục đích
hay nhất định sẽ xảy ra sự hoà quyện như vậy.
Hiện tượng thôi miên có thể giải được câu đố về cấu trúc libido, nếu
như chính nó không chứa đựng các đặc điểm của tình yêu không có khao
khát dục tính trực tiếp vốn chưa được giải thích trong khuôn khổ suy lí vừa
nêu. Thôi miên vẫn còn chứa đựng nhiều điều khó hiểu, thần bí. Một trong
những đặc điểm ấy là sự tê liệt do kẻ mạnh gây ra với kẻ yếu, kẻ bất lực; rất
gần với trạng thái thôi miên do hoảng loạn của các loài động vật. Phương
pháp gây thôi miên cũng như quan hệ của nó với giấc ngủ cũng chưa rõ, tại
sao một số người dễ bị thôi miên, còn số khác thì không, cho ta thấy một
điều bí ẩn được thực hiện trong khi thôi miên, đấy có thể là giữ cho thái độ
libido được hoàn hảo. Một sự kiện khác cũng đáng chú ý là lương tâm của
người bị thôi miên có thể vẫn còn cứng cỏi ngay cả khi đã nhu thuận hoàn
toàn trong những lĩnh vực khác. Nhưng điều đó có thể xảy ra vì trong đa số
trường hợp thôi miên được thực hiện như hiện nay có thể người bị thôi
miên vẫn còn nhận thức được rằng đấy chỉ là một trò chơi, đấy chỉ là tái tạo
một cách giả tạo một tình huống quan trọng hơn trong cuộc sống.
Những điều trình bày ở trên đã giúp chúng ta lập ra công thức cấu
trúc libido của đám đông, ít nhất là của cái đám đông mà chúng ta xem xét
hiện giờ, đấy là đám đông có người cầm đầu nhưng chưa được “tổ chức
hoàn bị” để tái thu nhận được những phẩm chất của một cá nhân riêng lẻ.
Đám đông đó là tập hợp của những cá nhân đã đặt một đối tượng vào
“Tôi”-lí tưởng của chính mình và vì vậy mà tự đồng hóa với nhau trong cái
“Tôi” của mình. Quan hệ đó có thể được mô tả bằng biểu đồ như sau:
(Trong bản tiếng Nga download được không có biểu đồ, rất mong được bạn
đọc bổ sung –ND).
