đám đông.
Nếu từng con người của đám đông tự giới hạn mình trong sự hòa đồng
những tính cách chung, thì từ đó chỉ tạo nên một cái trung bình, chứ không
phải như chúng ta đã nói là họ sẽ tạo nên những đặc tính riêng mới. Vậy
những đặc tính riêng mới này hình thành như thế nào? Tới đây chúng ta sẽ
nghiên cứu nó.
Sự biến đổi tình cảm trong từng cá nhân
Sự xuất hiện những đặc tính riêng biệt của đám đông được quyết định
bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Nguyên nhân đầu tiên của các nguyên
nhân này nằm ở chỗ các thành viên của đám đông chỉ nguyên với cái cảm
giác là số đông đã có một sức mạnh vô địch, cho phép nó hiến mình cho bản
năng, điều khi chưa là thành viên của đám đông nó nhất thiết phải kiềm chế.
Nó sẽ càng sớm tuân theo bản năng một khi, lẫn trong đám đông, con người
trở nên không tên tuổi và từ đó cảm giác chịu trách nhiệm, cái luôn giữ cho
các cá nhân khỏi đi quá đà, hoàn toàn biến mất.
Nguyên nhân thứ hai là sự lây nhiễm tinh thần (contagion mentale), cũng
là cái tác động gây ra sự xuất hiện các nét đặc trưng của đám đông và đồng
thời vào phương hướng của nó. Sự lây nhiễm có thể dễ dàng nhận thấy,
nhưng chưa có thể giải thích được; người ta phải xếp nó vào loại những hiện
tượng như kiểu thôi miên, chúng ta sẽ xem xét những hiện tượng này ngay
bây giờ. Trong đám đông mỗi một tình cảm, mỗi một hành động đều có thể
lây nhiễm, và chắc chắn ở mức độ cao đến nỗi thành viên của nó có thể hy
sinh mong muốn cá nhân cho mong muốn của cả tập thể. Tính chất này
ngược với tính cách tự nhiên của con người và con người chỉ có thể làm
được điều đó khi nó là thành viên của đám đông.
Còn một nguyên nhân thứ ba và là nguyên nhân quan trọng nhất, nó làm
cho thành viên của đám đông bộc lộ những cá tính đặc biệt hoàn toàn mâu
thuẫn với những cá tính của những người đó khi họ chưa là thành viên của
đám đông: tôi đặt tên nguyên nhân này là tính dễ bị kích hoạt
(suggestibilité), hơn nữa sự lây nhiễm tinh thần nói đến ở trên chỉ là một tác
động của nó.
Để có thể hiểu được hiện tượng này chúng ta cần phải tiến hành một số
khám phá mới nhất định trong lĩnh vực tâm lý học. Ngày nay chúng ta biết
rằng, một con người có thể bị đưa vào một trạng thái hoàn toàn mất hết ý
