TAM QUỐC CHÍ - NGỤY CHÍ - Trang 791

về phía tây nam lại vượt một con sông, cưỡi thuyền một ngày mới qua
được. Về phía tây nam lại vượt một con sông nữa, cũng một ngày mới qua
được. Cả thảy có ba kinh đô lớn, tức từ thành An Cốc đi bộ lên phía bắc
đến phía bắc nước, lại đi thẳng về phía tây đến phía tây nước, lại đi thẳng
về phía nam đến thành Ô Trì Tán, qua một con sông, cưỡi thuyền một ngày
mới qua được. Đi vòng quanh biển, cả thảy sáu ngày mới qua được biển
lớn mới đến được nước ấy. Nước ấy có cả thảy hơn bốn trăm thành ấp nhỏ,
đông tây nam bắc rộng mấy nghìn dặm. Vua của nước ấy trị ở gần vùng bờ
sông bờ biển, lấy đá làm thành quách. Đất đai mọc tùng, bách, hòe, tể, tre,
cỏ lau, dương liễu, ngô đồng, nhiều loài cỏ. Dân làm ruộng trồng ngũ cốc,
chăn nuôi có ngựa, la, lừa, lạc đà, tằm dâu. Tục người nước này ưa huyền
ảo, trong miệng thổ ra lửa, tự trói rồi tự cởi, nhảy lộn mười hai vòng rất
khéo léo. Nước này không có vua thường lập, nếu trong nước có tai họa thì
liền lập người hiền khác lên làm vua mà bãi bỏ vua cũ, vua cũ cũng không
dám oán. Người nước này cao lớn thẳng thắn như người Trung Quốc
nhưng lại mặc áo Hồ. Tự nói là vốn là một chủng khác của người Trung
Quốc, thường muốn sai sứ qua lại với Trung Quốc, nhưng bị người nước
An Tức mưu thu lợi cho nên không qua được. Người nước này biết chữ Hồ.
Theo phép chế, cung thất công tư đều làm nhà nhiều tầng, dựng cờ gõ
trống, ngồi xe nhỏ treo lọng trắng, có đặt trạm dịch như Trung Quốc. Từ
nước An Tức qua biển lớn lên phía bắc thì đến nước ấy, người dân tụ cư,
cứ mười dặm lại có một ngôi đình, ba mươi dặm lại có một tòa trạm, do đó
chẳng có giặc cướp, chỉ có hổ dữ, sư tử gây hại, nếu đi đường mà không
hợp thành nhóm thì không được qua. Nước ấy đặt mấy chục vua nhỏ,
những vua nhỏ này trị ở tòa thành rộng mấy trăm dặm, có cung thất văn
thư. Vua này có năm cung, mỗi cung cách nhau mười dặm, vua này mỗi
sớm thì đến một cung để nghe tấu việc, đến chiều tối lại nghỉ, hôm sau lại
đến một cung khác, cứ năm ngày là xong một vòng. Đặt ba mươi sáu viên
tướng; hễ bàn việc, dẫu có một viên tướng không đến thì cũng không bàn
việc. Vua đi ra thường sai người đi theo cầm một cái túi da, có người tấu
việc thì chép lời mà bỏ vào túi, về cung lại mở ra xem xét. Lấy thủy tinh
làm cột cung và các vật. Làm cung tên. Có nhiều nước nhỏ khác, gọi là