- Nhưng có, ông buộc tội bà ấy nói dối - Nói dối sao ? Và tại sao ? Bà
ta không có bất cứ một lợi lộc nào và nước mắt của bà, sự thất vọng của
bà... bao nhiêu là chứng cớ khẳng định lòng tốt của bà ta. Vì rằng, cuối
cùng, hai người mẹ còn đó... bọn họ thấy bà ấy khóc... bọn họ hỏi bà... và
rồi, tôi nhắc lại, thì lợi lộc gì ?...
Jean-Louis bị xúc động mạnh. Bên cạnh ông ta, bà Ornival và bà
Vaubois, cố nhiên, nghe ở cửa và lén lút đi vào, nói với thái độ sửng sốt:
- Không... không... không thể thế... Từ đó đến nay chúng tôi đã hỏi bà
ta trăm lần. Tai sao bà ta nói dối ?
- Hãy nói đi ! hãy nói đi, thưa ông ? Jean-Louis ra lệnh – Ông hãy giải
thích cho chúng tôi. Ông hãy nói cho chúng tôi những lý do mà ông tìm
cách đặt nó thành nghi ngờ một sự thật chắc chắn ?
- Bởi vì sự thật ấy không thể chấp nhận được. Rénenie tuyên bố - Ông
cao giọng nói và đến lượt mình, ông sôi nổi đến mức nhấn mạnh câu nói
của mình bằng cú đấm lên bàn. – Không, sự việc không diễn biến như vậy.
Không, số phận không có những sự tinh vi tàn bạo ấy và những sự may rủi
không thêm cái này vào cái khác với sự lố lăng đến thế. Sự may rủi lạ
thường là ngay trong đêm mà bác sĩ, người giúp việc, người hầu gái đi khỏi
nhà, còn hai người đàn bà thì đúng vào cùng lúc đó đau đẻ và cùng lúc sinh
ra hai đứa con trai. Chúng ta không quên thêm vào đó một diễn biến cực kỳ
hiếm nữa ! Khá nhiều bùa yểm ! Khá nhiều đèn bị tắt và nến không cháy !
Không, nghìn lần không, không thể chấp nhận một nữ hộ sinh bị bối rối
trong công việc chủ yếu vốn là nghề nghiệp của bà. Dù bà bị cuống cuồng
bởi sự bất thình lình của hoàn cảnh, ở bà ta vẫn con bản năng thường trực
làm cho đứa trẻ có chỗ chỉ định phân biệt với đứa khác. Ngay dù cho chúng
có nằm bên nhau thì một đứa ở bên phải, đứa kia ở bên trái. Dù chúng được
bọc kỹ trong tã lót giống nhau thì vẫn có một chi tiết nhỏ khác nhau, một
cái không đáng kể mà trí nhớ ghi lại và sẽ tìm thấy một cách tất nhiên
không cần phải suy nghĩ. Một sự nhầm lẫn chăng? Tôi không cho là thế.
Không có khả năng biết chăng? Nói dối - Trong lĩnh vực của viễn tưởng,
vâng, người ta có thế tưởng tượng ra tất cả và tích tụ tất cả những mâu
thuẫn. Nhưng trong thực tại, ở ngay trung tâm của thực tế luôn có một điểm
