Lane khẽ cười rồi nhắm mắt lại. Khi mở ra, đôi mắt ông trở nên sáng
rực. “Thưa các ngài,“ ông vừa nói vừa xoay người qua lại trên ghế của
mình để đối diện cả hai người, ”tôi nhận ra các ngài đã mắc phải sai lầm về
thái độ đối với tội ác và sự trừng phạt, kiểu sai lầm mà nhiều nhà sản xuất
đã mắc phải đối với kịch và nghệ thuật diễn xuất của kịch.”
Thumm bật cười thành tiếng, Bruno thì cau mày ngả người tựa vào ghế.
“Cái sai chủ yếu nằm ở ý này,” hai tay đặt lên đầu gậy, Lane thân tình
nói tiếp, “rằng các ngài tiếp cận vấn đề của mình cũng giống như cách mà
những người bạn đồng hành thuở thiếu thời của các ngài đã làm khi cố sao
để vào được rạp xiếc - đó là vào lều bằng cách đi giật lùi. Có lẽ nói thế còn
chưa rõ, thôi thì để tôi làm một phép loại suy lấy ví dụ từ kịch nghệ vậy.
“Mỗi khi nhà sản xuất nào đó ra thông cáo rằng ông ta sẽ lại đưa Hamlet
lên sàn diễn, những kẻ gọi là giới nghệ sĩ sân khấu chúng tôi lại được dịp
nhớ đến danh tiếng để đời của thi hào kịch nghệ bất tử có một không hai.
Nhà sản xuất ấy, dù thâm tâm mang ý tốt nhưng đường lối bị sai lầm, việc
trước tiên ông ấy làm là gì? Đấy là vội vàng hội ý luật sư rồi thảo ra những
giấy tờ pháp lý ấn tượng, tất cả đều sắp xếp chi li với ý đồ công khai là cốt
sao đúng lúc để mời bằng được ngài Barrymore tài ba hay ngài Hampden
lỗi lạc về thủ vai chính cho vở kịch ấy, tuy kinh điển nhưng đã bị cắt xén
quá nửa. Mọi chú trọng đều dồn vào ngài Barrymore, hoặc ngài Hampden.
Sức hấp dẫn là ở ngài Barrymore, hoặc ngài Hampden. Công chúng cũng
hưởng ứng theo cùng kiểu - họ đến chỉ là để xem nỗ lực biểu diễn của ngài
Barrymore hoặc ngài Hampden, mà hoàn toàn bỏ qua chỗ tinh hoa bi tráng
thực ra lại chính là ở bản thân vở kịch.”
“Ngài Geddes, với ý định sửa chữa điều tai hại của sự đề cao ngôi sao
quá mức, đã đưa một diễn viên trẻ tài năng là ngài Massey vào vai diễn cho
vở kịch cùng tên. Thế nhưng, đến cả sự mạo hiểm này cũng là tai ương
khinh suất vì vở kịch cũng bị cắt xén theo cách khác. Việc ngài Massey
trước nay chưa từng thủ vai Hamlet quả là một niềm cảm hứng cho vai
diễn, nhưng là vai diễn của ngài Geddes nặn thành, mặc dù một phần nào
đó trong ý đồ gốc của tác giả vở kịch đã được lấy lại - đó là một Hamlet
