được các thứ tiếng khác tiếng Nga. Trong bản dịch The First Circle của
Thomas P. Whitney (bản tiếng Mỹ này được bạn Hải Triều dùng để chuyển
ngữ tiếng Việt) – chúng tôi thấy hai danh từ sharaska và zek được giữ
nguyên.
Năm 1917, trước năm Aleksandr I. Solzhenitsyn ra đời được một năm, Cơ
quan Mật vụ Nga Cộng được thành hình. Kể từ ngày đó, cơ quan này đã
nhiều lần đổi tên, nhưng dù nó có mang bất cứ tên gì, công việc chính của
nó là việc tìm tòi, bắt bớ, tra tấn và thủ tiêu những người mà những đảng
viên Cộng sản coi là có hại, bất lợi cho họ, bất kể những người này có làm
hại nhân dân hay không. Trong số những nạn nhân của Mật vụ Nga có cả
những đảng viên Cộng sản Nga, như trường hợp anh chàng Lev Rubin
chẳng hạn.
Từ tháng 12 năm 1917 cho tới năm 1922, Cơ quan Mật vụ Nga Cộng được
gọi là Cheka, bọn nhân viên của Cheka được gọi là Chekist. Cái tên Chekist
này cho tới bây giờ vẫn còn được dùng mặc dù cái tên Cheka đã bị đổi. Từ
năm 1922, Cheka trở thành GPU – đọc là GuéPéOu – cũng trong năm
1922, GPU được đổi lại là OGPU. Hai cái tên GPU và OGPU được dùng
lẫn lộn mãi cho đến năm 1934.
Tới năm 1934, OGPU được sáp nhập vào Cơ quan NKVD: Ủy ban Nội vụ
Nhân dân, Ủy ban này này dưới quyền chỉ huy của Tổng Ủy viên Yezhov.
Trong khoảng ba năm trời từ 1935 cho tới 1939, theo lệnh của Stalin, Tổng
ủy Yezhov, với Cơ quan NKVD đã phát động một chiến dịch thanh trừng
nội bộ lớn lao, khủng khiếp, đẫm máu. Hàng triệu người Nga bị giết trong
chiến dịch này, hàng trăm ngàn đảng viên Cộng sản Nga, trong số đó cả
những đảng viên cao cấp, kỳ cựu trung kiên nhưng chỉ vì không tán thành
chủ trương của Stalin, không chịu phục Stalin, đã bị đưa ra tòa, bôi lọ, bắt
nhận tội phản quốc, bị xử tử hoặc bị giết chết trong ngục tù.
Để rồi sau đó, đến 1939, ít ngày trước khi trận Thế chiến thứ hai bùng nổ,
Tổng Ủy viên Yezhov bị Stalin ra lệnh tước quyền, bắt giam, đổ cho tội đã
làm bậy, đã giết oan nhiều người, đi sai đường lối của đảng (?) và bị… xử
tử. Stalin cho Lavrenty Beria nắm quyền chỉ huy Mật vụ Nga. Qua suốt
thời kỳ chiến tranh, mãi tới năm 1946, Mật vụ Nga mới có cái tên mới là