mờ khổng lồ làm cho nền trời trở thành có màu nâu sậm.
Chiếc ghế ngồi đặc biệt của Nerzhin, chiếc ghế có lò xo mắc vào thành để
người ngồi có thể ngả người được một cách thoải mái, cái bàn bằng sắt có
nhiều ô kéo không phải là kiểu bàn được chế tạo trong Liên bang Xô Viết
cùng chỗ ngồi nhìn ngay ra cửa sổ phía nam của Nerzhin có thể là những
bằng chứng cho những người quen thuộc với lịch sử biết rằng anh là một
người lập nên nhà tù này, hoặc nói một cách khác, anh là tù nhân đầu tiên
trong số những tù nhân đầu tiên được đưa tới làm việc ở đây.
*
Nhà tù đặc biệt này lấy tên làng Mavrino ở gần đây, làng này từ lâu đã bị
sáp nhập vào vùng ngoại thành Mạc Tư Khoa. Những nhà tù đặc biệt kiểu
này được lập lên vào một đêm tháng Bảy cách đây đã ba năm. Thoạt đầu,
người ta lựa trong những trại tập trung từng toán khoảng mười lăm người
đưa về sống trong một tòa nhà nào đó ở vùng Mạc Tư Khoa, chung quanh
tòa nhà này đã được rào bằng dây thép gai. Những nhà tù đặc biệt thời ấy
được gọi là nhà tù thời “Krylov” và được người ta nhớ lại như một thời dễ
chịu hơn bây giờ nhiều. Thời đó ở đây buổi tối tù nhân có thể được tự do đi
quanh quẩn ở khu vực bây giờ là “khu cấm”. Đó là khu bãi cỏ nằm giữa lối
đi chung quanh nhà và hàng rào dây thép gai. Khu này có cỏ xanh, mặc dù
luật bắt phải cắt hết cỏ chung quanh nhà tù đi vì bọn tù có thể ban đêm, bò
trên cỏ đến hàng rào nhưng ở đây người ta vẫn để nguyên cỏ. Trong thời
mới thành lập nhà tù đặc biệt Mavrino, ban đêm những tù nhân đi dạo
thường trông thấy Zhvakun, một trung sĩ chuyên gác đêm, mồ hôi mồ kê
vẫn những khúc gỗ do y lấy cắp được của đống gỗ trong nhà tù, luồn ra
dưới hàng rào dây thép gai để đem về nhà làm củi đun.
Trong thời gian đầu, không một ai, kể cả những cai ngục, trong nhà tù
Mavrino biết rõ về mục đích khoa học của nhà tù, nghĩa là không ai biết
những khoa học gia được đưa về đây sẽ làm gì, nghiên cứu gì? Suốt ngày tù
nhân bận rộn với việc tháo, mở những thùng cây đóng kín được hai chuyến
xe hỏa chở tới. Trong những thùng cây đó họ lấy ra những dụng cụ, máy
móc về âm thanh, vô tuyến, điện thoại, những bộ máy siêu tần số đã lạc hậu
và hư hỏng, nhiều máy thiếu mất những bộ phận quan trọng nhất. Về sau