có lẽ bà này chưa ly dị vì thời ấy, bà không sao liên lạc được với chồng để
làm việc này – thành ra bây giờ nhà văn sống với bà vợ thứ hai này trong
tình trạng … bất hợp pháp, phạm luật v.v.
Boris Pasternak đã gửi tác phẩm Doctor Zivago sang Ý quốc để dịch và
xuất bản khi thấy bọn "đồ tể văn chương" ở Nga không chịu cho xuất bản,
trường hợp của Aleksandr I. Solzhenitsyn hoàn toàn khác. Solzhenitsyn
cũng muốn thấy tác phẩm của ông được xuất bản, tất nhiên, nhưng ông
muốn tác phẩm của ông được xuất bản ở Nga trước ở ngoại quốc. Từ năm
1967, Solzhenitsyn đã nhiều lần viết thư cho Hiệp hội Những nhà văn Nga
Xô yêu cầu can thiệp để tác phẩm của ông có thể được xuất bản trên đất
Nga, trong những bức thư này, ông có đề cập đến tình trạng tác phẩm của
ông có thể bị lọt ra ngoại quốc và xuất bản trước ở ngoại quốc. Ông nói rõ
đó là tình trạng ông không muốn.
Nhưng nếu nhà văn không gửi tác phẩm đi, làm sao tác phẩm của nhà văn
lại có thể lọt ra ngoại quốc? Solzhenitsyn giải thích sự kiện này như sau: có
những người bạn mượn bản thảo tác phẩm của ông về đọc, những người
này đánh máy tác phẩm đó để giữ lại hoặc truyền cho người khác, dưới
hình thức bản đánh máy, tác phẩm cứ thế phổ biến, để rồi sau cùng, một
bản đánh máy đó được mang ra ngoại quốc mà chính tác giả không hề hay
biết.
Chính phủ Nga Xô lại không gia nhập Tổ chức Bảo vệ Quyền tác giả Quốc
tế nên các nhà văn Nga không thể thưa kiện gì được khi tác phẩm của họ bị
những nhà xuất bản Âu Mỹ xuất bản không có sự đồng ý của họ.
Năm 1970, Viện Hàn Lâm Nobel đã mặc nhiên trở thành giải thưởng quan
trọng nhất, giá trị nhất thế giới. Được giải này là sự vinh hạnh nhất cho
những người làm văn học, nghệ thuật, khoa học.
Chính quyền và Đảng Cộng sản Nga không muốn thấy Aleksandr I.
Solzhenitsyn được giải Nobel vì lẽ dễ hiểu là tác phẩm của nhà văn này tố
cáo chế độ cai trị bằng mật vụ, nhà tù tàn ác trên đất Nga. Nhưng nhà văn
đã được giải Nobel văn chương, cả thế giới đã biết, giá trị và tài năng của
nhà văn đã được quốc tế công nhận. Như vậy cũng có nghĩa là quốc tế công
nhận những gì Aleksandr I. Solzhenitsyn viết trong tiểu thuyết là đúng. Đó