TẬP ÁN CÁI ĐÌNH VÀ DAO CẦU
THUYỀN TÁN
Ngô Tất Tố
www.dtv-ebook.com
VII. Ông Thành Hoàng Ấy Đã Bị Cách Rồi
Năm nọ, một hôm, qua huyện Văn Lâm, tôi phải hết sức ngạc nhiên về
cái lỗ hổng sau bầu của đình làng T.D.
Với thôn quê, bất kỳ làng nào, "chuôm bầu" vẫn là một chỗ quan hệ.
Tuy bị mang tên xấu xí, nhưng nó chính là bộ phận trọng yếu trong các tòa
đình.
Thường thường các đình nhà quê, không kể hành lang, giải vũ, ít ra
cũng phải có đủ ba lớp. Ngoài nhất thì nhà tiền tế, dùng để tế lễ khi có đám
lớn. Chính giữa là đình dùng để họp hành ăn uống và lễ bái trong các tiệc
thường. Chuôm bầu là lớp trong nhất, nối liền với đình bằng kiểu "trồng
diêm" hay kiểu "chuôi duộc", long ngai, bài vị (1) của thành hoàng để ở
trong đó.
-----
(1) Long ngai: Nơi ngồi trang trọng, tôn kính; Bài vị: Thẻ bằng giấy,
bằng gỗ có ghi tên tuổi, chức vụ... thành hoàng để thờ.
Bởi vì thành hoàng làng nào tức là vua của làng ấy cho nên chuôm bầu
mới được coi là nơi nghiêm cẩn, người ta hay gọi nó là hậu cung.
Ai đã biết sự long trọng của hậu cung của các vua chúa, thì cũng có
thể tưởng tượng ra được sự long trọng của chuôm bầu của các thành hoàng.
