trang, rồi chúng tôi sẽ xem xét các phương tiện mà hài kịch đã sử dụng
để gây cười, và các phương tiện này là hành động và lời nói. Chúng
tôi sẽ trình bày các hành động nực cười được phát sinh như thế nào từ
việc so sánh cái tốt nhất với cái xấu nhất, hay ngược lại, từ việc gây
ngạc nhiên như đánh lừa, từ điều không thể xảy ra, từ sự đảo lộn các
qui luật tự nhiên, từ các lộn xộn, vẩn vơ, bất hợp lý, từ việc dung tục
hóa các nhân vật, từ cách sử dụng các động tác câm hài hước và thô
tục, từ sự bất hài hòa, từ việc chọn lựa những điều hèn kém nhất.
Chúng tôi sẽ trình bày các lời nói nực cười được phát sinh như thế nào
từ việc hiểu lầm các từ tương tự với các điều khác nhau, và các từ
khác nhau với những điều tương tự, từ sự ba hoa và lập đi lập lại, từ
cách chơi chữ, từ cách phát âm sai, và từ cách nói thô tục.
Thầy William dịch nó một cách khó khăn, vì phải chọn cho đúng chữ, và
chốc chốc phải ngừng lại. Vừa dịch thầy vừa mỉm cười, tựa như tìm ra
được điều mình mong đợi. Thầy đọc lớn trang đầu tiên, rồi ngưng lại, như
thể không muốn biết thêm nữa, và lật nhanh qua các trang kế. Nhưng sau
vài trang thầy khựng lại, vì có vài trang bị dính lại với nhau, ở rìa góc trên
và phía đầu sách, như thường thấy khi các loại giấy ẩm mục hóa thành một
thứ keo dinh dính. Jorge nghe tiếng giở sách rào rào đã ngưng lại, bèn giục
thầy William:
- Tiếp chứ, đọc đi, giở sách đi. Sách của Huynh mà. Huynh đã đoạt được nó
rồi.
Thầy William bật cười, nghe dường như thích thú – Huynh nghĩ tôi khôn
ngoan là không đúng đâu, Jorge ạ! Huynh không thấy được tôi đang đeo
găng. Với những ngón tay cục mịch vụng về như thế này, tôi không thể
tách từng trang giấy ra được. Tôi phải để tay trần, thấm nước miếng, như
tôi đã tình cờ làm sáng nay khi đọc sách trong phòng thư tịch, thế nên điều
bí ẩn đó đột nhiên cũng trở nên dễ hiểu. Và tôi sẽ phải tiếp tục giở như thế
cho đến khi một lượng lớn thuốc độc ngấm vào miệng. Tôi đang nói đến
lượng thuốc độc mà một ngày xa xưa nọ, Huynh đã trộm trong phòng thí
nghiệm của Severinus. Có lẽ lúc ấy Huynh đã thấy lo lắng, vì nghe ai đó
