Cùng nhau trở về sau buổi lễ cầu nguyện thứ sáu, chúng tôi bàn về
"phần bóng", điểm cách tân vĩ đại nhất thể hiện trong những bức tranh của
các bậc thầy Venice. Tôi nói: "Nếu chúng ta có ý định làm tranh dựa vào
cách nhìn của những khách bộ hành đang chuyện phiếm và quan sát thế giới
của họ; nghĩa là, nếu chúng ta có ý định minh họa từ đường phố, thì chúng
ta phải học cách lý giải - như người Tây vực làm - những gì thực sự phổ
biến nhất ở đó: những cái bóng."
"Người ta vẽ bóng bằng cách nào?" Siyah hỏi.
Thỉnh thoảng, khi cháu tôi lắng nghe, tôi nhận thấy vẻ bồn chồn ở nó.
Nó bắt đầu nghịch lọ mực Mông Cổ mà nó đã tặng tôi. Nhiều lần, nó cầm
lấy cây cời lửa để khơi lửa trong bếp lò. Thỉnh thoảng tôi tưởng tượng rằng
nó muốn giáng cây cời lửa đó vào đầu để giết tôi vì tôi dám đưa nghệ thuật
minh họa khỏi cách nhìn của Allah; bởi vì tôi có thể phản bội ước mơ của
những bậc thầy Herat và toàn bộ truyền thống hội họa của họ; bởi vì tôi đã
lừa Đức vua làm như thế. Đôi khi Siyah ngồi im lặng hồi lâu mà nhìn sâu
vào mắt tôi. Tôi có thể hình dung nó đang nghĩ gì: "Tôi sẽ là nô lệ của ông
cho đến khi tôi chiếm được con gái ông." Có lần, như tôi đã làm khi nó còn
nhỏ, tôi dắt nó ra sân và cố giải thích cho nó, như một người cha, về cây
cối, về ánh sáng chiếu trên cành lá, về tuyết đang tan và tại sao ngôi nhà có
vẻ nhỏ lại khi chúng ta rời xa chúng. Nhưng đây là một sai lầm: Nó chỉ
chứng minh rằng mối quan hệ cha con trước đây của chúng tôi từ lâu đã sụp
đổ. Bây giờ việc chịu đựng kiên nhẫn những lời huênh hoang của một ông
già điên rồ đã thế chỗ cho sự tò mò thời thơ ấu và lòng khao khát hiểu biết
của Siyah. Tôi chỉ là một lão già có cô con gái là đối tượng yêu thương của
Siyah. ảnh hưởng và kinh nghiệm của những đất nước và thành phố mà
cháu trai tôi đã đi qua trong hàng chục năm đã tác động mạnh lên tâm hồn
nó. Nó đã mệt với tôi, và tôi thương hại nó. Và tôi cho rằng nó giận dữ,
không chỉ vì mười hai năm trước tôi không cho nó cưới Shekure - rốt cuộc
thì hồi đó không có chọn lựa nào khác - mà còn bởi tôi mơ ước vẽ những
bức tranh theo phong cách có thể vi phạm những quy tắc của các bậc thầy