trạng: sư tử, hổ, báo, rắn, gấu, chim, chuột, chó... Nhưng Ménélas và các bạn
không chịu rời bỏ cụ. Cuối cùng cụ già đành phải hiện lại nguyên hình và hỏi
rõ ý đồ của Ménélas. Tất cả chỉ chờ có lúc này, Ménélas bèn bày tỏ nguyện
vọng. Chàng cầu xin vị thần Biển có tài tiên tri nói cho biết rõ con đường trở
về quê hương, chỉ dẫn cho cách đối xử với các vị thần để cầu xin được thuận
buồm xuôi gió. Protée cho biết đoàn thuyền phải quay trở về Ai Cập làm lễ
hiến tế thần linh rồi hãy lên đường trở về Sparte. Thần còn tiên báo cho
Ménélas biết số phận của Hélène và những biến cố sẽ xảy ra trên đường về.
Tuân theo lời chỉ dẫn của Protée, đoàn thuyền của Ménélas vì thế về
đến quê hương nhanh chóng và bình yên. Hai vợ chồng sống với nhau những
năm cuối đời êm đẹp và hạnh phúc dường như cả hai đều quên hết cái kỷ
niệm chẳng vui, chẳng đẹp gì lúc tuổi trẻ xưa kia. Sau khi chết, hai vợ chồng
được các vị thần đưa tới một hòn đảo xa tít tắp mù khơi ở tận nơi cùng trời
cuối đất, nơi mà chỉ dành riêng cho cuộc sống vĩnh hằng của những người
anh hùng cao quý. Đó là thế giới cực lạc, toàn thiện, toàn mỹ và người xưa
gọi là thế giới Élysées, cõi Élysées (les champs Élysées).
Nhân đây chúng ta dừng lại một chút để nói về thế giới Élysées. Các
nhà nghiên cứu cho chúng ta biết nguồn gốc của biểu tượng tôn giáo thần
thoại này có từ thời xa xưa, trước khi hình thành cái gọi là thần thoại Hy
Lạp. Trong quan niệm chất phác, nguyên thủy, Élysées là thế giới hạnh phúc
của những người đã quá cố, những người hiền lành, tốt bụng, chính trực sau
khi đã kết thúc cuộc đời ở cái thế giới nhọc nhằn gian khổ này (Cái thế giới
này cũng có hạnh phúc nhưng chưa toàn thiện, toàn mỹ). Trong quá trình
phát triển của lịch sử xã hội, khái niệm Élysées đần dần chuyển biến. Khi thì
nó được miêu tả là một thung lũng xinh đẹp bên bờ đại dương bao quanh trái
đất ở tận miền cực tây, nơi cuộc sống tràn ngập niềm vui, con người không
hề biết đến nỗi lo âu và sự thiếu thốn, khí hậu quanh năm ấm áp. Những
người trần đoản mệnh không thể nhìn thấy, biết được, tìm được thế giới này,
chỉ có những ai được thần Zeus ban cho sự bất tử mới được sống ở đây. Đó
là những con người được thần Zeus và các vị thần sùng ái. Đích thân thần
Zeus và người con trai Rhadamanthe của thần cai quản cuộc sống ở cái
thung lũng tuyệt diệu này. Khi thì Élysées là những hòn đảo hạnh phúc do
thần Cronos cai quản, tại đây thần Zeus và các thần Titan cũng như các thần
khổng lồ khác đã hòa giải với nhau và cùng chung sống hòa mục. Đây cũng
là thế giới dành cho các vị anh hùng. Như vậy, lúc đầu thế giới Élysées
không dính líu với những quan niệm đạo đức về tội lỗi, chuộc tội, thưởng
phạt... Ngay thế giới âm phủ do thần Hadès và Perséphone cai quản trong
biểu tượng thần thoại Hy Lạp lúc đầu chỉ là vương quốc của những bóng đen
u ám đã quên hết mọi việc mọi chuyện của cuộc đời. Các vong hồn phải
uống một ngụm nước của con sông Léthé để quên hết mọi việc, mọi chuyện
