Cảm giác ta trông chờ không đến vào lúc và ở nơi ta tìm nó. Tôi đã không
tìm thấy sự giải bùa lúc đó và ở đó.
*
Aila đang chăm chú trả lời một bảng dài những câu hỏi của các luật sư để
họ lập kế hoạch biện hộ cho bà và ghi lại đầy đủ những gì bà đã nghĩ và đã
làm cho đến khi bị truy tố. Bà ghi chép bằng tay rồi đánh máy từng tờ. Ông
ngồi bên kia bàn như khi ông còn là giáo viên chấm bài học sinh và bà còn
học hàm thụ thêm. Nhưng bây giờ nếu bà ngẩng lên để hỏi ông điều gì, thì là
hỏi ý kiến của một đồng chí từng trải hơn về những cái bẫy có thể bị rơi vào
khi ta chuẩn bị ra tòa. Mỗi lần bà hỏi, ông cố nén sự tuyệt vọng, sự phủ nhận
sự thật, và trả lời bà: bà gật đầu cảm ơn, và ghi bên lề. Hình ảnh bà bên kia
cuốn sách hay tờ báo trước mặt ông xuyên qua các trang giấy. Ông càng chờ
lâu không nói, càng có ít cơ hội để nói. Với mỗi hàng chữ bà viết, mỗi lần
hội ý với các luật sư biện hộ, mỗi lần các đồng chí trong ban lãnh đạo đến
thăm, chuyện khó chấp nhận ấy càng trở thành thực tại được chấp nhận,
không những do nhà nước, mà còn do các luật sư, phong trào, coi chuyện đó
là một sự kiện có thật: Aila, Aila người làm cách mạng với niềm tin tưởng
chắc chắn trong lòng có thể chịu đựng.
Ông bỗng nói, trong khi đưa cho bà tách nước trà do ông rót cho bà để bà
có sức làm việc, với cảm giác như ông với tay về phía một cái gì đã tuột ra
xa khỏi tầm tay mình:
- Cái gì đã khiến bà làm chuyện đó?
Đã khuya. Bà ngó quanh phòng để chắc chắn chỉ còn hai người, để xem
có mặt đứa con trai ở đó không, hầu được nó ủng hộ hay khiến ông dễ tin
hơn – cậu ta thường làm một sự có mặt, tai đeo ống nghe để âm nhạc cậu
nghe không quấy rầy bà.
Bà nhẩn nha một lúc. Thậm chí có thể Aila không cảm thấy có phận sự
phải trả lời, có thể sự trách móc bà đã không hề thốt ra với hình thức ấy.
Sonny đã từng nghi như vậy. Nhưng bà nói:
- Tôi đã hiểu.
