nữa. Và cũng vì thế cho nên bà mới sai Long Dụ hoàng hậu tới thăm bệnh
tình của Quang Tự hoàng đế thay mình.
Thế là Quang Tự hoàng đế cùng Tây thái hậu, cả hai đều về chầu trời, chỉ
cách nhau trong vòng có hai ngày. Tang tóc trọng đại đó đã xảy ra cho nhà
Thanh đúng vào năm Mậu Thân. Tin tức bay đi lẹ như tên bắn. Bọn thân
vương, đại thần vội vàng đưa con trai Thuần thân vương là Phổ Nghi lên
ngôi, tôn Quang Tự hoàng hậu lên làm Long Dụ hoàng thái hậu, Thuần
thân vương làm nhiếp chính vương.
Mọi việc trọng đại này được thu xếp xong, lúc đó mới nói tới việc tang ma.
Từ việc thay bậc đổi ngôi đến việc tang ma, rồi biết bao nhiêu việc khác
làm cho chốn cung đình trước đây vắng vẻ trang nghiêm bao nhiêu thì ngày
nay ồn ào náo nhiệt bấy nhiêu.
Thây ma Tây thái hậu nằm ở nơi ngoại điện, một bọn hơn mười anh nội
giám tay cầm nhang cháy, khói toả nghi ngút, quỳ lạy chung quanh để giữ
xác. Nếu có kẻ tò mò để ý thì sẽ thấy xác Tây thái hậu hôm đó chỉ đắp có
mỗi một tấm vải vàng dài, trong ánh nhọt nhạt của ngọn đèn dầu le lói.
Qua ngày hôm sau, mãi tới trưa, người ta mới thấy có mười mấy chú sư Lạt
ma, đầu trọc lốc, mặt lầm lỳ, uể oải bước vào điện để lo việc tụng kinh
niệm Phật, siêu độ vong linh cho thái hậu.
Những bát nhang lúc này mới được hỏi tới. Những cái lư hương cao nghều
nghệu bắt đầu nhả khói. Rồi những tiếng nam mô lúc dài lúc cụt được rên rỉ
trong cung cấm thâm nghiêm.
Lúc sinh thời, Tây thái hậu oai quyền hống hách như thế nào, vậy mà nay,
mắt vừa nhắm lại, hai chân vừa duỗi, tình cảnh thực không sao tả xiết được
cái thê lương ảm đạm. Phải chăng đây đã là một cái gương cho những kẻ
hăm hở chạy theo bả vinh hoa, cong đuôi tìm thế lợi.
