- Thiếp là con gái quan nội triều (3)ở ấp này, nhàn nhã đã lâu, nhưng
tính cha mẹ nghiêm ngặt, quanh năm không cho ra khỏi cửa, người trong ấp
chưa ai trông thấy mặt. Vì thế, thiếp chưa có gia thất. Hôm qua, ngẫu nhiên
nhìn qua khe cửa, thấy chàng đi qua. Đã ưa người đẹp, lại mến tài cao, nên
thiếp bèn chui lối ngạch đi ra, quên cả hổ thẹn. Nếu mải vui, nằm lâu, có
người biết được, thì không những mang tiếng chê bai như thơ Nhuế đống
(4), suốt đời không ai dám hỏi nữa, mà lại còn điếm nhục đến cả gia thanh,
để lo buồn cho cha mẹ, đến phải tự tử mà chết mất. Nếu chàng có lòng yêu
thiếp thì thiếp phải nói dối kẻ trên để lén lút, đợi đêm tối sẽ đến, dần dần ta
sẽ kết duyên giai lão, như thế có hơn không? Giữ thiếp ở lại làm gì? Nhưng
điều này nên giữ kín, chàng nhất thiết không nên nói chuyện với ai.
Ngu--ồn: ire-ad.vn-
-----
(2) Nguyên chú: "Sao trời" là sao chổi. Kinh Lễ nói: "Đặt chổi lên
miệng thúng". Hai câu này nói bóng là hình cái chổi. "Cơ, Vĩ" cũng là hai
ngôi sao trên trời.
(3) Nguyên chú: "Chứa chữ triều (
朝 ) ở trong là chữ miếu ( 廟 )".
(4) Thơ Nhuế đống ở Kinh Thi có câu: "Nhuế đống tại đông, mạc chi
cảm chỉ = Cầu vồng ở phương đông, chẳng ai dám trỏ". ý nói cầu vồng mọc
ở phương đông là chuyện không bao giờ có, cũng như người con gái không
bao giờ đi cách đêm, đến sáng mới về. Nay thấy người con gái ở trên
đường về buổi sáng thì người ta ghê tởm không muốn nhìn.
Nói xong, vội vàng ra đi.
Người học trò từ đó học hành chểnh mảng. Ngày thì ngủ say, đêm thì
vui đùa với con yêu nữ. Đã hơn một tháng, thầy không thấy anh ta đến học,
sai người đến nhà trọ hỏi duyên cớ và bảo anh ta đến gặp thầy. Người học
trò thấy thầy gọi, liền đi theo người nhà đến.
