mạnh mà dùng, dùng nhiều ắt là tốn kém, mau hết.
Trừ khử cái vô ích thì nước nhà trở nên tốt lành, đuổi bỏ kẻ bất tài, ắt là
nước nhà được lợi ích.
Kẻ đánh phá giỏi thì quân địch không biết nơi nào mà giữ, kẻ giữ gìn giỏi thì
quân địch không biết nơi nào mà đánh. Cho nên kẻ đánh phá giỏi không cần
dùng binh khí, kẻ giữ gìn giỏi không cần dùng thành quách. Đó là thành cao,
hào sâu không đủ làm vững chắc, giáp cứng binh giỏi không đủ làm mạnh mẽ.
Địch muốn giữ vững thì ta đánh chúng lúc không phòng bị, địch lập trận thì
ta đánh chúng lúc bất ngờ.
Ta đi địch đến, cẩn thận sắp đặt chỗ ở. Ta khởi đánh thì địch dừng lại, ta bèn
đánh ở hai bên hông phải và trái.
Ta tính (trước) người gặp địch, đánh trước vào chỗ có thực của chúng thì
chúng không biết đất giữ, không biết ngày đánh.
Biết phòng bị, (tức là cũng như) có nhiều người, ắt là chuyên chú phòng bị
thì sẽ thiếu người. Lấy điều lo lắng để phòng bị cho nhau, xét sự mạnh yếu để
cùng đánh, xét sự dũng khiếp để giúp nhau, đằng trước và đằng sau phải cùng
đi theo một hướng, hai bên phải và trái, cùng đi theo một chiều như rắn
Thường Sơn, đầu đuôi cùng đến, đó là phép tiếp cứu của quân đội.
Cho nên kẻ thắng thế, ắt phải có uy vũ hoàn toàn, tự riêng mình lập mưu kế,
biết hình thế đất đai, không thể nói trước cho người biết, bàn luận mà biết hơn
thua, địch giả dối mà mình cũng biết chúng yên hay nguy, tính toán mà biết
địch nhiều hay ít, xem hình trạng của địch mà biết địch có thể sống hay chết,
xem cách địch lo liệu mà biết chúng sướng hay khổ, xem cách địch mưu đồ mà
biết chúng tài giỏi sáng tạo như thế nào.
Cho nên phép cầm binh là theo sống mà đánh chết, tráng thực mà đánh hư
(1)
.
Đánh tại núi đồi thì không đánh lên,
Đánh dưới nước thì không ngược dòng,
Đánh trong vùng lau cỏ thì không lội nước sâu,
Đánh tại đất bằng thì không đi ngược vào chỗ trống trải,
Đánh trên đường thì không đi ngược vào chỗ đường độc đạo.
Năm điều ấy là những chỗ lợi ích của binh pháp, chỗ hỗ trợ của đất đai.
Việc quân:
Thành công nhờ cách dùng thế, bại vong vì mưu kế tiết lộ.
