11. Cẩn, không trái lễ.
12. Nhân, khéo nuôi quân sĩ.
13. Trung, đem mình hiến cho nước.
14. Phận, biết thôi và đủ.
15. Mưu, tự liệu về mình trước rồi sau mới liệu địch.
Vả nước lấy binh làm gốc, binh lấy tướng làm gốc, quân lấy tướng làm chủ.
Cho nên muốn binh mạnh để chiến thắng thì cần ở sự dùng tướng được người,
rồi sau mới có thể uy phục được thiên hạ và các rợ xung quanh. Đó là gốc lớn
để trị nước.
Phàm tướng hay dùng chính mà không dùng kì là tướng giữ gìn; hay dùng kì
mà không dùng chính là tướng chiến đấu; kì chính đều dùng cả, đó là tướng
giúp nước vậy. Dấy binh ra quân, bày binh phá trận, xem dáng cờ xí, hiểu tiếng
chiêng trống, đo bóng định giờ để quyết lành dữ; theo sự chuyển vận của ngũ
hành, ra vào ứng theo thần vị; lấy biến mà dùng binh, khiến kẻ địch không
lường biết tự đâu mà đến; lấy thần mà dùng binh, khiến quân ta không biết ta
làm gì; động có mực; tĩnh có phương; được thua ở trong tay; thấy trước mà sẽ
được lòng của trời đất quỉ thần để yên lòng quân chúng; đó gọi là thiên tướng
vậy.
Ở trong bốn cõi, những việc của trăm họ do tướng văn chịu trách nhiệm; ở
ngoài bốn cõi, những việc đối với nước địch do tướng võ chịu trách nhiệm.
Tục ngữ nói: Tướng võ tướng văn sáng suốt thì nhà nước không có việc binh.
Khi mềm thì cứng, khi co thì duỗi, sáng mà có dũng, hùng mà có mưu, tròn mà
hay chuyển, vòng mà biết mối, trí trùm khắp muôn vật, mà đạo cứu cả thiên
hạ, người có cả tám điều ấy thì đủ gọi là đại tướng. Cho nên bảo rằng tướng là
người giúp nước; giúp được chu đáo thì nước có thể mạnh; giúp mà sơ hở thì
nước hẳn yếu. Dùng tướng phải xem diện mạo, xét thần thái mà biết được
lòng.
Vua đối với tướng, chọn người hiền mà trao cho quyền bính, cất lên mà
không ngờ vực gì, thì tướng tất trong đáp ứng bằng ngay thẳng, ngoài phục vụ
bằng thuận tòng. Đáp ứng bằng ngay thẳng thì luật quân nghiêm; phục vụ bằng
thuận tòng thì tiết bề tôi vững. Cử tướng như thế mà ngăn giặc thì có lo gì phải
chở xe xác về đâu.
