liền. Thế ví như dương nỏ, tiết ví như phát nẩy nỏ. Thần trình bày thuật như
sau: Phàm lập đội, đều cách nhau 10 bước, đội trú cách đội sư 20 bước, Cứ
cách một đội thì dựng một đội chiến. Tiến thì 50 bước làm một tiết. Khi thổi
một tiếng tù và thì các đội đều tan ra, đứng ở trong vòng 10 bước. Đến tiếng tù
và thứ tư, thì lồng thương mà ngồi quỳ xuống. Bấy giờ đánh trống, cứ 3 tiếng
trống thì 3 tiếng dạ, đi từ 30 đến 50 bước, để chế thế biến của địch. Quân ngựa
theo sau tiến ra, cũng đi 50 bước, rồi đến lúc thì dừng lại. Quân chính dừng
trước, quân kì dừng sau. Xem tình hình địch thế nào, lại nổi hiệu trống để đổi
dùng quân kì trước dùng quân chính sau để đón địch đến, tìm chỗ sơ hở mà
đánh. Đó là trận pháp “Lục hoa”, đại khái đều thế
2
.
Thái tôn nói: Năm lá cờ máu ngũ phương làm chính ư? Vẫy cờ phan vào
đánh làm kỳ ư? Khi phân khi hợp thay đổi nhau thì số đội làm sao cho đúng
được? -Tĩnh nói: Thần tham dùng phép xưa; hễ 3 đội hợp lại thì cờ dựa nhau
mà không giao nhau, 5 đột hợp lại thì 2 cờ giao nhau, 10 đội hợp lại thì 5 cờ
giao nhau. Khi thổi tù và và mở 5 lá cờ giao nhau ra thì một đội tản ra làm 10;
mở 2 lá cờ giao nhau thì một đội tản ra làm 5; mở cờ dựa nhau không giao
nhau thì một đội lại tản làm 3. Quân tản thì lấy hợp làm kỳ, quân hợp thì lấy
tản làm kỳ. Ra lệnh 3 lần, trình 5 lần, tan 3 lần, hợp 5 lần thì lại trở về chính.
Thế thì phép bốn đầu tám đuôi
3
có thể dạy được. Đó là điều đội pháp lên làm.
Thái tôn khen phải. Thái tôn nói: Sách Thái công chép rằng: Đất vuông hoặc
600 bước, hoặc 60 bước để nêu rõ 12 vị trí địa chi, phép ấy làm như thế nào? -
Tĩnh nói: Vạch đất vuông 2.200 bước theo hình khai phương, mỗi bộ chiếm 20
bước vuông đất, chiều ngang cứ 5 bước đứng một người, chiều dọc cứ 4 bước
đứng một người, gồm là 2.500 người, chia làm 5 phương, để bốn chỗ đất
không gọi là chứa trận ở trong trận vậy. Khi Võ vương đánh Trụ, quân Hổ bí
đều cầm 3.000 người, mỗi trận
4
có 6.000 người, cộng là 30.000 quân. Đó là
phép vạch đất của Thái công vậy. - Thái tôn nói: Phép “Lục hoa trận” của
khanh, thì vạch đất bao nhiêu? - Tĩnh nói: Xét cả khu đất này vuông 1.300
bước, nghĩa là sáu trận, đều chiếm đất 400 bước, chia làm hai hướng đông và
tây để đất không 1.200 bước làm nơi dạy đánh. Thần từng dạy 30.000 người,
mỗi trận 5.000 người, lấy một trận làm nơi đóng đinh, còn 5 trận thì theo hình
trận vuông, tròn, cong, thẳng, nhọn, mỗi trận năm lần biến, phàm 25 lần trở
lên. - Thái tôn nói: Trận “Ngũ bành” là thế nào? - Tĩnh nói: Vốn nhân theo
