_________________________________
1.
Tham khảo Võ bị chế thắng chí, quyển 3.
2.
Hoàn Ôn: Người thời Tấn, làm chinh tây đại tướng quân. Tấn
Minh đế sai đi đánh Tần Bồ Kiện (con Bồ Hồng, bác Bồ Kiện). Ôn
cậy có thóc của Tần sắp chín, Kiện sai người cắt hết lúa, quân của
Ôn không có lương ăn phải lui về.
3.
Triệu Thù: Người thời Đường, giỏi cưỡi ngựa bắn cung. Khi Hoàng
Sào khởi ngĩa, Thù làm thứ sử Trần-châu, chứa lương cỏ, làm kế
giữ lâu. Sau phá được quân của Hoàng Sào - dời lương ở đây, tức là
dời lương nơi khác vào thành.
4.
Khấu Chuẩn: Người Tống, đời Tống Cao tôn đánh phá được quân
Khiết-đơn ở Chiên-uyên.
5.
Duy Phụ: Tức là Lưu Duy Phụ thời Tống. Khi người Kim đánh Hy-
hà, Duy Phụ làm mã bộ quan phó tổng quản ở đây, sắp bỏ chạy,
thấy trong thành còn chứa nhiều thóc, sợ người Kim lợi dụng được,
sai đốt hết đi
6.
Vu Khiêm. Người thời Minh, khi Dã Tiên (thái sư của Ngõa Hạt)
tiến quân sát đến Kinh sư, Cảnh đế cho Khiêm làm đề đốc quân mã;
đánh lui được quân của Dã Tiên.
Thu dẹp súc vật. Phàm tiện nhất cho sự cướp bóc không gì bằng súc vật,
không phiền vận tải, hễ đuổi thì đi. Chưa hề đánh nhau mà địch đã thỏa
mãn dục vọng rồi. Thế nên Lý Mục nghiêm lệnh giữ gìn mà rợ Hồ chẳng
dám nhòm biên, Trần Tuấn
1
đem quân thu cướp mà giặc tự phải tan chạy.
Ở gần thành thì cho tụ vào thành mà giữ, ở xa thành thì làm lũy vách mà
thu vào. Thi hành ở nơi biên tái thì kế càng cần thiết.
Thu dẹp rơm cỏ. Địch nhờ ngựa mà mạnh, ngựa nhờ cỏ để ăn. Tướng sĩ
giữ biên, mỗi khi về tháng thu cỏ khô thì ra cửa ải xa mấy trăm dặm,
phóng lửa đốt cháy. Lưu Nhân Cung
2
lấy đó mà chống được Khiết-đơn;
Tư Ma lấy đó mà đối phó với Tiết Diên Đà. Như Nguyên Hiệu
3
nước Tây-
hạ đối với người Liêu, thì lui quân ba xá
4
, mỗi lần lui đều đốt đất cho trụi,
do đó dụ được giặc mà thắng được; như người Kim giữ cỏ ở gò Mâu-đà
