mà Biện-kinh bị vây; như Vu Khiêm bỏ không trại chăn nuôi ở cận giao
mà quân kỵ của địch phải rút. Vậy thì rơm cỏ chứa đầy chỉ để làm quà
cho địch, việc trước nên soi.
Thu dẹp suối nước. Địch nhờ vào, không cỏ thì nước. Người Tần đánh
thuốc độc ở thượng lưu sông Kinh để làm đói quân Tấn. Tướng Tùy đánh
thuốc độc vào suối ở trong cõi làm cho giặc bị bệnh. Lưu Ỷ đánh thuốc
độc vào sông Dĩnh
5
để khốn quân địch, đánh thuốc độc vào cỏ để khốn
ngựa địch.
Thu dẹp nhà ở và đồng nội ngoài thành. Phàm gần thành, trong 3
trượng mà có nhà thì giặc có thể hoặc phục ở trong để bắn, hoặc lấy xà cột
để làm thang, hoặc thuận gió đốt cháy lan, hoặc lợi dụng nền mà tung
khói. Đó đều là khiến thành không thể giữ được. Vậy nghiêm xuống lệnh
dỡ đi, gấp thì đốt đi. Phàm phía ngoài hào hơn một dặm nên bỏ đồng
trống, vì có thôn xóm thì địch giữ mà đóng; có đài thấp thì địch giữ mà
nhòm xa; có gò đống thì địch nhờ để lấp hào đặt súng; cỏ đầm cỏ ngòi lạch
thì giặc có thể ẩn nấp; có cây to và tre gỗ kho đạn thì đều là khí cụ để
đánh thành, phải hoặc triệt đi, hoặc cấm, hoặc vận vào thành; có bè ở
dưới nước ngoài trăm dặm thì tạm dời sang kênh nhỏ mà giấu đi. Ai làm
trái thì dùng quân pháp mà trị. Năm điều ấy làm được thì ngoài nội trống
hết, ta có thể hại địch mà địch không có thể hại ta. Như vậy thì việc phải
làm trước không thể kể xiết. Tuy thế, sự giữ thành thì có hạn mà sự không
thể giữ đồng nội thôn xóm thì vô hạn. Vậy nên phải nương. tựa lẫn nhau,
đều cùng nhau gìn giữ, không có đồn trại nào giữ tốt hơn thế được
6
.
Nghiêm cấm cướp đêm. Sánh Kinh thế nói: mỗi khi hạ dinh ban đêm,
phàm có đường hẻm có thể qua có thể vượt được, đều nên đặt đồn canh.
Binh lính canh đồn nên cẩn thận chăng một chiếc dây lớn, dòm xét kỹ
càng. Như có giặc thì nổ súng làm hiệu. Quan binh ở dinh thì không cho
cởi áo ngủ say, áo giáp mở ra cùng với đồ binh khí để một bên, mỗi phòng
lều giao một người thay nhau canh gác.
Một khi có tin động, không được nói to, đánh thức ngay đồng đội, mặc giáp,
cầm khí giới, ngồi im chờ giặc. Khi giặc đến gần thì nổ súng bắn cung. Cần
nhất là không được chạy động. Nếu chạy động tức là giặc, bắn giết ngay. Tóm
lại, gặp khi đêm có báo động, nếu mọi người bình tĩnh không động, không
