đều bắn; nếu voi chưa lui, thì hàng hai kế bắn; rồi tiếp đến hàng ba, voi
tất quay chạy. Rồi lấy đại quân thừa thế mà đánh. Uớc thúc đã định. Ngày
mai quả nhiên giặc
2
lùa hơn trăm voi đi hàng đầu. Mộc Thạnh cứ y theo
phép đó, giao phong bắn súng, núi hang vang động, voi đều quay trở về,
quân giặc cả vỡ. Minh Thành-tổ sai Mộc Thạnh đem quân vào nước ta
đánh Hồ Quý Ly. Giặc
3
lại ở trong thành
4
bày voi tiếp chiến. Du kích
tướng quân Tống Quảng dùng lốt sư tử vẽ khoác vào ngựa; thần cơ tướng
quân La Văn dùng súng thần cơ đi sát bên mà tiến. Voi bị thương, đều lùi
chạy cả. Quân Minh đuổi dài mà tiến. Quý Ly trốn chạy.
Năm Kỷ dậu người Thanh sai tổng đốc Lưỡng Quảng sang nước ta đánh
giặc để khôi phục thành nhà Lê. Ngụy Tây
5
bày voi xông trước; người Thanh
làm mộc mã để cản, lại đào hố để sập voi, chước đó rất mầu, song lại thất thủ,
vì trong cái mầu có cái chưa mầu. Nên khéo ngầm đào hầm hố, cách xa ngoài
lũy ước một dặm, lấy cỏ phủ ở trên hầm, rồi đem đất cát phủ lên trên. Đại
chiến hồi lâu, giả cách thua chạy, voi thừa thắng đuổi theo hẳn sa xuống hố.
Mộc mã thì có dây buộc xâu liền với nhau để cản không cho voi xông đến.
Như thế thì hẳn không thua.
Phép chống ngựa. Người xưa dùng mộc mã để chống ngựa là phép ấy
vậy. Nhưng phải lấy dây sắt buộc xuyên liền nhau; có thể dùng để chống
cả voi nữa. Lấy vải vẽ lốt hổ mà trùm cho ngựa để cho ngựa của giặc phải
sợ, vì ngựa thấy hổ thì sợ rẹp xuống.
*
* *
Sách Yên thủy thần kinh:
Phép đánh ban ngày. Phàm đánh trận ban ngày cần phải có nhiều cờ xí
để làm loạn tai mắt của địch, hoặc tản ra làm nghi binh để chia thế địch.
Phép đánh ban đêm. Phàm đánh trận ban đêm, phải dùng nhiều trống
và lửa để làm rối lòng địch, hoặc làm nghi binh ở nơi khác mà chia quân,
hoặc ngồi ở ruộng cạn mà cướp trại.
Phàm quận địch đặt nhiều đồn mà ta muốn đánh, thì tất phải phô trương
thanh thế, giả cách vào đánh đồn này, các đồn kia lại cứu, ta nhân cơ hội mà
đánh vào những đồn bỏ không, thấy địch rối loạn rồi thì đánh luôn cả.
