_________________________________
1.
Thành dài 3 trượng, cao 1 trượng là một trĩ.
2.
Ra quân kỳ, dùng thuật dối.
3.
Hạng chiến là đánh nhau trong đường ngõ.
4.
Hai lần hào với rào gỗ.
Phép đánh ngõ, Hứa Quì
1
đã làm ở Lạc-lăng, khiến dân đắp tường cao hơn
nóc nhà, làm cửa tò vò ở dưới, một người ở trong cửa tò vò, còn dư mọi người
đều phục ở trong ngõ. Mở toang cửa thành, giặc quả ùa đến, súng không bắn
vào đâu, mác không đâm vào đâu. Cờ phất lên thì quân phục dậy, bắt chém vô
số. Vì là chống được ngoài thành là kế hay nhất, nhưng một số giặc đã vào
thành mà đóng cửa lại thì như ở trong vạc sôi, cũng không thể không phòng
vậy. Túng sử không thể phòng bị hết trong ngõ thì những đường trọng yếu gần
thành, tất không thể không nghiêm giữ để hãm địch.
Còn như phép giữ đất có thể thông hành trong ngày thường cùng lúc lâm sự
thì chỉ có phép bảo giáp và phép chứa trữ. Về phép bảo giáp thì lấy phép mà
biên dân làm hộ ngũ, phàm việc xét định, tra chẩn
2
, hỏi trộm, đều nhờ đó mà
làm, mà trong việc giữ thành thì càng khẩn cấp, để cho nghiêm hiệu lệnh, cho
đều công việc, để xét gian tế, để cẩn thận việc củi lửa và việc trộm cướp. Phép
bảo giáp mà làm được thì chứa trữ cũng dễ. Chứa lương không gì tiện bằng sai
dân tự chứa, vì là nộp vào kho thì dù ít dân cũng có vẻ khó chịu, mà chứa ở
nhà thì đầy cót ai cũng vui theo. Nếu khiến mỗi nhà đều có chứa trữ thì lo gì
giặc đến mà không có lương ăn. Nhưng chứa trữ không phải thóc mà thôi. Đài
thành bị vây, công khanh lấy ăn làm lo, trai gái sang hèn đều ra đội gạo, nếu
mà không phòng rơm củi, thì đến sau phải dỡ sảnh Thượng thư để làm củi, dỡ
nhà tranh để cho ngựa ăn. Lại nếu không trữ cá mắm thì lâu ngày người ta sinh
ra mình phù khó thở, chết đến 8, 9 phần 10. Thế thì củi cũng phải phòng, rơm
cỏ cũng phải phòng, muối mắm cũng phải phòng. Hung-nô vây Sở-lặc, làm
tuyệt mất đường lấy nước ở ngoài thành, Bắc Ngụy vây Hổ-lao, đào hầm dưới
đất để rút mất mạch giếng trong thành, thế thì nước cũng phải phòng bị. Ngoài
ra, lại có thầy thuốc, thợ kỹ nghệ mọi người cần dùng đều phải phòng bị và
những vật binh khí, hỏa khí, đá gỗ, than dầu, những vật cần dùng cũng phải
phòng bị.
