Điều thứ tám. Hai bên bày trận đánh nhau, quân giặc khỏe mạnh, một tiến
một lui, làm kế thay đổi nhau ra vào để quấy quân ta, mà quân ta thì mỏi nhọc
đói khát, không thể đánh được, thế thì ta chia quân ngay làm ba đội: Đội thứ
nhất làm dương binh, một thuận một nghịch, vừa đánh vừa giữ, để chống quân
giặc. Đội thứ hai làm nghi binh, nghiêm chỉnh cờ xí, chiêng trống đánh luôn,
để hộ vệ quân trước. Đội thứ ba thì đặt nồi nắm cơm, bếp mỗi ngày một thêm
và chứa lương cỏ để dùng gấp, ngày đêm cắt lượt. Thế là quân giặc cắt lượt
nhau ta cũng cắt lượt nhau. Như thế thì dẫu giặc đánh đêm đánh ngày quân ta
cũng không mỏi mệt. Đấy là yếu lược nhọc nhàn đắp đổi.
Điều thứ chín. Trại giặc liên lạc dài rộng, mà binh ngựa có ít, thế là giặc hư
trương thanh thế. Ta nên xuất kỳ bất ý mà đánh úp, hoặc đợi đến đêm mà cướp
trại giặc; gấp sai quân giữ đường xung yếu để phòng nó đến chụp mình. Đấy là
yếu lược hư trương thanh thế.
Điều thứ mười. Hai trận tương đương, thế như nắm sừng nhau, thì ta dòm
giặc mà đánh trước là được. Cho nên người giỏi đánh đánh vào lúc không ngờ,
đánh vào chỗ không phòng, hoặc cắt lương của địch, hoặc chặn viện của nó,
hoặc để nó đương sang sông mà đánh, hoặc đợi nó mệt mỏi tán loạn mà đánh,
hoặc chặn nguồn lấy nước, hoặc chặn cả bốn ngả đường, đều do một lòng liệu
định mà thôi. Cho nên Tôn tử nói “Người giỏi đánh động ở trên chín tầng trời,
tránh chỗ thực đánh chỗ hư”, là nghĩa thế đấy.
Điều mười một. Quân ta mới thắng, thế giặc hơi suy, mà có tin gió thổi động
cờ xí, thì đêm ấy nên phòng giặc cướp trại. Nên gấp sai du binh đi trước phục
chặn đường giặc về, rồi sai tinh binh mai phục ở chỗ kín hai bên đường. Còn ở
trong trại thì giả làm thế yếu, hoặc cờ xí rối loạn, hàng ngũ bừa bãi, giặc ắt cho
là ta kiêu mà không phòng bị, cứ xông vào không ngờ gì. Bấy giờ ta phát hiệu
lệnh một tiếng, quân phục đều nổi dậy, quân giặc tất bị trói hết. Đấy là yếu
lược lấy hư làm thực.
Điều thứ mười hai. Quân giặc đóng trại lâu ngày, chợt một hôm bếp nấu
thêm nhiều, tất là giặc sắp bỏ trại mà trốn, cho nên giả thêm bếp nấu để đánh
lừa ta. Ta lập tức sai du binh mai phục chỗ đường hiểm yếu, đợi giặc qua mà
đánh, thế nào cũng được. Đấy là yếu lược lấy thực làm hư.
Điều mười ba. Quân gian biến trá nhiều mối, cần phái xem xét, phàm tế tác
gian dối, làm cho lòng quân sinh biến, tất là trong có cơ mưu. Hoặc dùng văn
