rở về chính. Như thế bốn sư, tám đuôi có thể tập hợp được, phép sử dụng đội
ngũ mới thích nghi được.
Vua Thái Tôn khen hay.
139.- PHÉP HOẠCH ĐỊA:
Vua Thái Tôn hỏi: Sách Thái Công nói rằng: Đất vuông hoặc 600 bước,
hoặc 60 bước, đều tiêu biểu cho 12 giờ, thuật ấy như sao?
Tịnh đáp: Vạch đất vuông 2200 bước, là hình khai phương. Mỗi bộ chiếm
đất vuông vức 20 bước, bề ngang 5 bước đặt một người, bề dọc 4 bước đặt một
người. Tất cả 2500 người chia ra 5 phương, là không địa và bổn xứ. Cái gọi là
khoảng trận là chỗ chứa trận vậy. Võ Vương đánh Trụ, dùng quân hổ bôn là
3.000 người, mỗi trận 6.000 người, cộng lại là 3 vạn quân, đó là phép hoạch
địa (chia đất) của Thái Công.
*
* *
Vua Thái Tôn hỏi: Trận Lục Hoa của khanh chiếm bao nhiều đất?
Tịnh đáp: Đất Đại Duyệt vuông vức 1300 bước, nghĩa là Lục Trận chiếm
400 bước chia ra hai khu đông tây. Không địa 1200 bước là chỗ dạy đánh. Hạ
thần thường dạy 3 vạn quân sĩ, mỗi trận 5.000 người, lấy một trận để dạy phép
cất dinh trại, lấy năm trận để xếp đặt hìnhn thế vuông, tròn, cong, thẳng, nhọn.
Mỗi trận có năm lần biến, tổng cộng là 25 lần biến trở lên.
Vua Thái Tôn hỏi: Trận Ngũ Hành như thế nào?
Tịnh đáp: Vốn theo 5 phương, sắc mà đặt ra tên ấy, còn 5 trận vuông, tròn,
cong, thẳng, nhọn là do địa hình mà ra. Nếu không tập sẵn 5 thứ trận ấy, làm
sao có thể gặp địch được? Thuật cầm binh là thuật dả dối, nên tạm gọi là ngũ
hành. Bề ngoài thì lấy nghĩa ở thuật số là tương sinh, tương khắc, mà thực ra
bề trong hình thế của binh là giống như nước, tùy theo hình dạng của đất đai
mà tìm đường chảy, ý nghĩa là như thế.
*
* *
140.- CÁCH TẬP LUYỆN:
Người ta thường chết ở chỗ mà mình bất lực, thường thất bại ở chỗ bất tiện
cho mình. Cho nên trong phép dùng binh, sự tập luyện phải đứng đầu.
- Một người học đánh, dạy lại vạn người biết đánh.
