Nhưng ngày hôm sau Ni-nit-ka cũng không ló mặt. Đành phải lấy tạm
một người làm đỡ trong đám nông dân chở lúa đến xay.
Ngày hôm sau nữa là chủ nhật, cối xay nghỉ, lão Prô-cốp cầu nguyện
xong - mặc dù nỗi bực bội cản trở lão đọc kinh - bước ra trước nhà, ngồi
xuống ghế dài. Lão muốn ban cho thằng bé một thứ đặc ân thế mà nó lại
không thèm ló mặt đến. Chắc là ở Ô-smi-an nó đã tìm được việc làm nên
không tới nữa, nhưng cái đó cũng chẳng thanh minh cho nó được kia mà.
- Rồi bọn Rô-ma-nhi-uc còn phải nhớ đời về việc này, - lão lẩm bẩm,
rít tẩu thuốc.
Mặt trời chiếu sáng rỡ. Ngày ấm áp và thanh bình. Hàng lũ chim tụ tập
trên các đầm chứa nước để săn đuổi côn trùng. Đột nhiên trên đường cái có
tiếng động cơ nổ vang. Ông lão đưa tay che mắt nhìn. Một chiếc xe mô-tô
đang phóng.
- Ngày lễ mà chúng nó dám làm thế đấy, - lão nhổ đánh toẹt. - Chẳng
biết sợ Chúa nữa à.
Lão biết lão đang nói về ai. Từ dạo mùa xuân, cả vùng này đều biết đó
là cậu chủ Trưn-xki, con trai ông chủ nhà máy ở Lu-đơ-vi-kốp. Cậu ấy học
xong bằng kỹ sư ở ngoại quốc, giờ về thăm cha mẹ để nghỉ ngơi. Người ta
đồn rằng cậu sẽ điều hành nhà máy thay cha, nhưng trong óc cậu ta chỉ toàn
nghĩ đến cái mô-tô, cái máy quỷ quái gì không biết, ban đêm chẳng để cho
ai ngủ nghê, chỉ tổ khiến lũ ngựa dọc đường giật mình.
Ông lão bực mình nhìn theo đám bụi mù đang khuất dần trên đường
cái, và khi nhìn về phía ấy, lão chợt thấy một người đàn ông đang đi về phía
cối xay. Người ấy bước khoan thai, nhịp nhàng, vai vác chiếc gậy con treo
toòng teng khăn gói. Thoạt tiên lão Prô-cốp nghĩ rằng đó là Ni-nit-ka, máu
dồn ngay lên mặt lão, nhưng khi người ấy lại gần thì hóa ra ông ta không
còn trẻ nữa, chòm râu đen đã ngả màu sương.
Ông ta đến gần, cúi chào, làm dấu thánh chúc phúc, rồi hỏi:
