- Thế nếu như, xin Chúa bỏ qua, gia đình chết cả, liệu ông có tìm thấy
ai gần gũi nữa không? - Ông có tìm thấy những người tốt bụng chân thành
giúp đỡ ông trong hoạn nạn?...
Người đàn ông không quen nói, như đầy cay đắng, chua xót và nhìn
thẳng và mắt lão Prô-cốp.
- Không có một người gần gũi nào cả, - ông kết luận, còn lão Mi-en-
nhich, không đáp. Lần đầu tiên trong đời người ta nói với lão điều đó, và
lão thấy đó là điều đúng đắn. Vì vậy, lão nhìn người khách với nhiều cảm
tình hơn.
- Không biết người nói hay nghĩ gì về tôi, - lão nói, - tôi cũng chẳng
quan tâm gì đến chuyện đó. Chắc chắn người ta cũng đã kể cho ông nghe
những chuyện vớ vẩn nào đó. Còn tôi, tôi tự biết cần phải sống ra sao. Tôi
chẳng muốn xúc phạm đến ai hay làm ai phải khổ. Ai đến với tôi, ra đi
bụng không phải chịu đói. Có Chúa chứng giám! Với ông tôi cũng nói thế
này: nhà tôi không thiếu bánh mì, ông cứ việc ăn thật no. Và chắc chắn tôi
không để ông phải ngủ đêm trong rãnh. Một góc nhà thể nào cũng có.
Nhưng việc làm cho ông thì tôi không có. Tôi bảo ông thật nhé: ông không
có vẻ gì là người ngu ngốc và cũng có thể là người ngay thật đấy. Nhưng
tôi cần một người thợ trẻ, đủ sức lực. Mà ông thì đã có tuổi rồi
Nghe thấy thế, người khách đứng lên, không nói một lời. Cách nhà vài
bước chân có một thớt cối xay vỡ đôi nằm lẫn trong cỏ. Ông ta khom
người, luồn tay dưới nửa thớt cối, dang rộng chân lấy đà, rồi nhấc lên cao
trên đầu. Ông cứ giữ nguyên như thế hồi lâu, im lặng ngó lão Mi-en-nhich,
rồi ném mạnh đi, khiến đất rung lên.
Lão Prô-cốp im lặng nhồi tẩu thuốc. Người khách ngồi xuống bên
cạnh, rút thuốc lá trong túi ra. Ông châm thuốc, người chủ cối xay nói:
- Chiều rồi đấy.
- Chiều rồi, - người khách đồng tình, liếc nhìn lên vầng dương.
