về tâm lý loài người chỉ dựa trên các đối tượng có thể được miêu tả bằng từ
WEIRD (Kỳ quặc): từ các xã hội phương Tây, có giáo dục, đã công nghiệp
hóa, giàu có và dân chủ. Hầu hết các đối tượng này cũng trở nên kỳ lạ đúng
theo nghĩa đen so với các chuẩn mực về tình trạng khác biệt văn hóa trên
thế giới, bởi họ được cho là những cá thể ngoại lai trong nhiều nghiên cứu
về hiện tượng văn hóa có lấy mẫu kiểm tra ở quy mô rộng hơn về những
khác biệt trên thế giới. Các hiện tượng được lấy mẫu nghiên cứu đó gồm
nhận thức trực quan, tính công bằng, sự hợp tác, sự trừng phạt, lập luận
sinh học, định hướng không gian, lập luận phân tích so với lập luận tổng
thể, lập luận đạo đức, động lực của sự tuân thủ, lựa chọn và quan niệm về
cái tôi. Do đó, nếu muốn khái quát hóa bản chất loài người, chúng ta cần
mở rất rộng mẫu nghiên cứu từ các đối tượng WEIRD thông thường (chủ
yếu là các sinh viên tâm lý học Mỹ) sang toàn thể các xã hội truyền thống.
Trong khi chắc chắn rằng các nhà khoa học xã hội có thể rút ra những kết
luận mang lợi ích học thuật từ các nghiên cứu về xã hội truyền thống, thì
những người còn lại trong chúng ta lại có thể học hỏi được những điều
mang lại lợi ích thực tế. Các xã hội truyền thống nói chung là hình ảnh của
hàng ngàn thử nghiệm tự nhiên về cách thức tạo dựng xã hội loài người.
Chúng tạo ra hàng ngàn giải pháp cho các vấn đề của con người, các giải
pháp vốn khác biệt với những giải pháp được lựa chọn bởi các xã hội hiện
đại WEIRD. Chúng ta sẽ thấy rằng một số giải pháp đó - ví dụ, một số cách
nuôi con, đối xử với người già, duy trì sức khỏe, nói chuyện, sử dụng thời
gian nhàn rỗi và giải quyết mâu thuẫn mà các xã hội truyền thống sử dụng -
có thể khiến bạn ngạc nhiên như nó đã làm vậy với tôi, vì những cách đó
quá tốt so với hiện thực ở Thế giới Thứ nhất. Có lẽ chúng ta có thể thu lợi
khi lựa chọn có chọn lọc một số giải pháp truyền thống đó. Một số trong
chúng ta đã làm vậy, với những lợi ích rõ rệt về sức khỏe và hạnh phúc. Ở
một số khía cạnh, chúng ta - những người hiện đại - là những ngoại lai; cơ
thể và hoạt động của chúng ta hiện đối mặt với các điều kiện khác với
những điều kiện mà từ đó chúng tiến hóa và thích nghi.
