hoặc không chủ ý truyền bá ngôn ngữ của họ bằng cách tiêu diệt các ngôn
ngữ khác.
Ngược lại, hiện tượng đa ngôn ngữ rất phổ biến hoặc thường xuyên xảy ra
trong những xã hội truyền thống có quy mô nhỏ và không có chính quyền
nhà nước. Lý do, một lần nữa, cũng rất dễ thấy. Chúng tôi đã thấy rằng các
cộng đồng ngôn ngữ truyền thống thường nhỏ (một vài ngàn người hoặc ít
hơn) và chiếm đóng những diện tích nhỏ. Các cộng đồng ngay sát bên lại
thường nói các ngôn ngữ tách biệt nhau. Con người thường xuyên gặp gỡ
và liên lạc với những người nói các ngôn ngữ khác. Để giao thương, đàm
phán liên minh cũng như để tiếp cận với các nguồn tài nguyên, và (đối với
nhiều người truyền thống) thậm chí để cưới xin và để giao tiếp với
vợ/chồng đòi hỏi một người phải nói được đa ngữ. Ngôn ngữ thứ hai hoặc
nhiều hơn thường được học trong thời thơ ấu và trong gia đình hay xã hội,
mà không thông qua giáo dục chính thức. Theo kinh nghiệm của tôi, việc
thành thạo năm hoặc nhiều ngôn ngữ hơn là một nguyên tắc bất thành văn
trong xã hội truyền thống New Guinea. Bên cạnh những nhận xét về New
Guinea, tôi sẽ bổ sung những thông tin ngắn gọn về hai châu lục: vùng thổ
dân úc và vùng nhiệt đới Nam Mỹ.
Vùng thổ dân úc có khoảng 250 nhóm ngôn ngữ khác nhau, tất cả đều kiếm
sống bằng cách săn bắt - hái lượm, với trung bình khoảng một ngàn người
trên mỗi ngôn ngữ. Tất cả các báo cáo đáng tin nhất đều ghi nhận những
thổ dân truyền thống ít nhất nói được hai thứ tiếng, và thường đều biết
nhiều ngôn ngữ hơn. Một nghiên cứu được thực hiện bởi nhà nhân chủng
học PeterSutton ở khu vực Cape Keerweer bán đảo Cape York Peninsula,
nơi có dân số địa phương gồm 683 người được chia thành 21 dòng họ, mỗi
gia tộc đều có những biến thể ngôn ngữ khác nhau và trung bình có 33
người trong mỗi gia tộc. Những thứ tiếng này được chia thành năm ngôn
ngữ khác nhau cộng với khoảng 7 loại tiếng địa phương, do đó, dân số
trung bình của mỗi biến thể là khoảng 53 người hoặc 140 người trên mỗi
ngôn ngữ. Các thổ dân truyền thống ở đây nói hoặc hiểu ít nhất 5 thứ ngôn
