THẾ GIỚI CHO ĐẾN NGÀY HÔM QUA - Trang 466

xuống chỉ còn hai người nói được tiếng bản ngữ vào năm 1982, Marie
Smith Jones và người chị gái Sophie Borodkin. Con cái của họ chỉ nói tiếng
Anh. Khi Sophie qua đời vào năm 1992 ở tuổi 80 và Marie vào năm 2008 ở
tuổi 93, thế giới ngôn ngữ của những người Eyak đã im lặng vĩnh viễn.
Mười bảy tiếng bản địa khác ở Alaska cũng đang hấp hối, khi không còn
đứa trẻ nào học nói chúng. Mặc dù chúng vẫn còn được những người lớn
tuổi sử dụng, nhưng rồi chúng cũng sẽ chịu cùng một số phận như tiếng
Eyak khi người cuối cùng nói tiếng đó qua đời và hầu hết các ngôn ngữ này
đều có ít hơn 1.000 người sử dụng. Vậy là chỉ còn hai ngôn ngữ Alaska bản
địa vẫn đang được trẻ em học và do đó chưa bị đe dọa: tiếng Yupik vùng
Siberia, với 1.000 người và tiếng Yupik vùng trung tâm, với tổng cộng
10.000 người.

Trong những đoạn chuyên khảo tổng kết lại tình trạng hiện tại của ngôn
ngữ, chúng ta thường bắt gặp những cụm từ giống nhau lặp đi lặp lại đều
đều. "Ubykh [ngôn ngữ Thổ Nhĩ Kỳ với 80 phụ âm]... người nói tiếng bản
địa cuối cùng của ngôn ngữ này, Tevfik Esen, từ Hacı Osman, đã qua đời ở
Istanbul vào tháng 10/1992. Một thế kỷ trước có 50.000 người nói tiếng
này ở thung lũng Caucasus phía đông Biển Đen". "Cupeño [một ngôn ngữ
của thổ dân da đỏ ở miền nam California]... chín người sử dụng trong tổng
dân số 150 người... tất cả đều trên 50 tuổi... gần như tuyệt chủng". "Yamana
[một ngôn ngữ của thổ dân da đỏ trước đây được sử dụng ở miền nam
Chile và Argentina]... ba người phụ nữ nói tiếng đó [ở Chile], đã kết hôn
với những người đàn ông Tây Ban Nha và nuôi con thành những người nói
tiếng Tây Ban Nha... tuyệt chủng ở Argentina."

Mức độ bị đe dọa của từng ngôn ngữ khác nhau trên thế giới. Lục địa bị đe
dọa về ngôn ngữ nhiều nhất là khu vực của người thổ dân úc, cái nôi của
khoảng 250 ngôn ngữ, tất cả đều có dưới 5.000 người sử dụng. Ngày nay,
một nửa những thổ ngữ của úc đã bị tuyệt chủng; hầu hết những ngôn ngữ
còn sót lại đều có dưới 100 người sử dụng; ít hơn 20 thứ tiếng vẫn còn
được truyền lại cho trẻ em; và chỉ một vài ngôn ngữ có khả năng tồn tại đến

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.