mất mùa vốn đã quá phổ biến để có thể được giải quyết bằng cách vận
chuyển thực phẩm trong phạm vi châu âu.
Ngoại lệ nổi tiếng kết thúc nạn đói của châu âu hẳn là trường hợp nạn đói
khoai tây Ailen vào những năm 1840. Trên thực tế, đó là trường hợp ngoại
lệ đã chứng minh được các quy tắc, bằng cách minh họa những gì đã xảy ra
ngay ở châu âu khi ba yếu tố đầu tiên được nêu bên trên đã kết thúc nạn đói
ở những nơi khác ngoài châu âu không có kết quả. Nạn đói khoai tây
Iceland là do bệnh ở một dòng khoai tây duy nhất trong một nền kinh tế
nông nghiệp không bình thường ở châu âu khi phụ thuộc vào một loại cây
trồng duy nhất. Nạn đói xảy ra trên một hòn đảo (Iceland) bị chi phối bởi
một nhà nước đa dân tộc tập trung trên một hòn đảo khác (Anh) và khét
tiếng là không hiệu quả hoặc thiếu động lực trong việc phản ứng chống lại
nạn đói ở Iceland.
Những sự kiện này trong lịch sử thực phẩm của châu âu dẫn đến những suy
đoán sau đây. Nhiều thế kỷ trước khi có sự ra đời của y học hiện đại, người
châu âu, giống như người Nauru ngày nay, có thể đã trải qua đại dịch của
bệnh tiểu đường là kết quả của nguồn cung cấp thực phẩm đầy đủ và đã
loại trừ hầu hết những người dễ mắc bệnh tiểu đường có gen tiết kiệm, để
lại châu âu với tỷ lệ mắc bệnh thấp như ngày hôm nay. Những người mang
gen này có thể đã phải trải qua quá trình loại trừ ở châu âu trong nhiều thế
kỷ, là kết quả của nhiều ca tử vong của trẻ khi vừa mới sinh có mẹ bị tiểu
đường, người lớn mắc bệnh tiểu đường chết sớm hơn những người lớn khác
và con cháu của những người lớn mắc bệnh tiểu đường có thể chết vì bị bỏ
bê hoặc do không được hỗ trợ về vật chất. Tuy nhiên, chắc hẳn phải có một
sự khác biệt lớn giữa các suy luận được mặc nhiên công nhận về các bệnh
dịch trước đây ở châu âu, các dịch bệnh hiện đại được ghi nhận ở người
Nauru và rất nhiều người khác ngày nay. Trong dịch bệnh hiện đại, sự dư
thừa và luôn luôn sẵn có của thực phẩm ập đến một cách bất ngờ - trong
vòng một thập kỷ đối với người Nauru và chỉ trong vòng một tháng đối với
người Do Thái Yemen. Kết quả là tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường tăng vọt lên
