thể thích anh ta vì họ chẳng biết gì về anh ta hết, không hề biết về sự tận
tụy của anh ta với Derwatt - mà chắc họ sẽ chỉ cho rằng đó là “lợi dụng
Derwatt” mà thôi. Hơn tất cả, cả Heloise lẫn bà Annette, với gia cảnh tương
đối khác biệt, sẽ chẳng bao giờ hiểu được quá trình phát triển của Bernard
Tufts, từ tầng lớp lao động (theo lời Jeff và Ed) tới gần ranh giới là một
người vĩ đại dựa vào tài năng của bản thân - dù anh ta ký một cái tên khác
dưới các tác phẩm của mình. Bernard thậm chí còn chẳng quan tâm đến
khía cạnh tiền bạc - một điều nữa cũng khiến bà Annette và Heloise không
đời nào hiểu nổi. Bà Annette rời khỏi phòng khá vội vã, thể hiện sự giận
dỗi hết mức mà bà ta dám thể hiện, theo Tom cảm nhận.
“Còn một chuyện nữa mà tôi muốn kể với anh,” Bernard nói. “Buổi
tối sau hôm Derwatt chết. Chúng tôi đều được báo tin về sự ra đi của anh
ấy hai mươi tư tiếng sau khi nó diễn ra ở Hy Lạp… tôi… tôi đã thấy
Derwatt đứng trong phòng ngủ của mình. Có ánh trăng chiếu qua cửa sổ.
Tôi nhớ đã hủy hẹn với Cynthia vì muốn ở một mình. Tôi có thể nhìn thấy
Derwatt ở đó và cảm nhận được sự hiện diện của anh ấy. Anh ấy thậm chí
còn đang mỉm cười. Anh ấy nói, ‘Đừng hoảng hốt nhé, Bernard, tôi ra đi
không khổ sở đâu. Tôi còn chẳng cảm thấy đau đớn’. Anh có thể tưởng
tượng nổi việc Derwatt nói ra một câu dễ đoán như thế không? Vậy mà tôi
đã nghe thấy đấy.”
Bernard đã nghe thấy tiếng lòng của anh ta. Tom vẫn lắng nghe một
cách tôn trọng.
“Tôi ngồi dậy trên giường nhìn anh ấy khoảng chừng một phút.
Derwatt giống như đang trôi lơ lửng quanh phòng tôi, căn phòng mà thỉnh
thoảng tôi vẫn ngồi vẽ… và ngủ.”
Ý anh ta là vẽ dưới tư cách là Tufts, chứ không phải Derwatt.
Bernard tiếp tục, “Anh ấy nói ‘Tiếp tục đi, Bernard, tôi không hối hận
đâu’. Khi nói ‘hối hận’, tôi hiểu ý anh ấy là anh ấy không hối hận vì đã tự
tử. Ý anh ấy là cứ sống tiếp đi. Đó là…” Bernard nhìn Tom lần đầu tiên kể
từ khi anh ta bắt đầu nói “… đến chừng nào còn có thể sống. Nó đâu phải là
