THIỀN ĐỊNH - Trang 7

Nếu tâm trí giao động, hãy chú tâm và hít vào thật sâu và thở hết ra cho đến
khi không còn gì ở trong. Làm chừng hai hoặc ba lần là bạn có thể trở lại
với sự chú tâm ban đầu. Tâm trí trở nên yên bình. Nếu có những cảm giác
làm giao động tâm trí, thì cũng thực tập như trên. Khi thiền hành, nếu tâm
trí giao động, hãy dừng bước, đem sự chú tâm về một đề mục thiền và tiếp
tục đi thiền hành. Tọa thiền hay thiền hành đều có mục đích như nhau, chỉ
khác ở chỗ tư thế mà thôi.
Đôi lúc có những nghi hoặc, nhưng bạn cần phải có sati , cái biết nầy giúp
bạn tiếp tục theo dõi và quan sát sự lăng xăng của tâm trí. Sati coi chừng và
lo lắng cho tâm trí. Không cần thiết tâm trí đang ở trong trạng thái nào. Bạn
cần phải có cái biết nầy, và không nên để tâm trí lơi lỏng, đi lang thang.
Điểm hay là có sati, để sati làm chủ và trông coi tâm trí. Khi mà tâm trí có
sati thì có một sự sáng suốt hiện ra, cái mà gọi là chánh niệm có mặt. Tâm
trí lúc nầy có được sự yên tịnh, và sự yên tịnh làm tâm trí không còn giao
động, giống như đàn gà ở trong chuồng vậy. Gà có thể đi tới lui, nhưng
không thể chạy ra ngoài, vì có chuồng. Cũng vậy Chánh niệm nầy có mặt
khi mà tâm trí đã yên tịnh và do đó sẽ không gây ra vấn đề gì. Những cảm
giác, cảm thọ dù có mặt cũng không làm sao gây được phiền não cho một
tâm trí đã yên tịnh. Khi mà tâm trí đã được yên tịnh, thì không có một cái gì
có thể làm cho nó phiền lụy.
Có những cảm giác sẽ xuất hiện trong lúc yên tịnh. Tâm trí sẽ cảm nhận
được cảm giác và sự yên tịnh cùng một lúc, nhưng không bị giao động. Khi
mà có được sự yên tịnh như thế nầy thì cũng sẽ có những vấn đề. Vấn đề sẽ
xuất hiện khi mà gà đi ra khỏi chuồng . Chẳng hạn, bạn có thể đang theo
dõi hơi thở ra vào, và rồi tâm trí bạn đi chơi, đi đây đó. Có thể khi mà bạn
nhớ ra rằng mình phải theo dõi hơi thở thì đã qua nữa tiếng đồng hồ chạy
theo vọng tưởng rồi. Đây là lúc mà bạn phải thận trọng, vì lúc nầy là lúc mà
gà đi ra khỏi chuồng -- tâm trí rời xa tình trạng yên tịnh của nó.
Bạn phải cố gắng giữ chánh niệm với sati và kéo tâm trí trở lại với sự thực
tập. Tôi nói là kéo tâm trí trở lại , thật ra tâm trí chẳng đi đâu hết, chỉ có sự
chú tâm là chuyển hướng thôi. Bạn phải làm sao cho tâm trí ở tại nơi nầy và
ở ngay hiện tại. Lúc nào có sati là lúc đó có sự hiện diện của tâm trí.