Nền Tảng Tâm Học Của Thầy Tăng Hội
An Ban, tiếng Phạn là Ānāpāna, có nghĩa là thở vào thở ra. Thủ Ý có nghĩa
là nắm giữ cái tâm, nghĩa là chánh niệm. Thành ra Ānāpānasmrti (An Ban
Thủ Ý) có thể dịch là Quán Niệm Hơi Thở, hoặc là Xuất Tức Nhập Tức
Niệm.
"An Ban là đại thừa của các vị Bụt dùng để tế độ chúng sanh đang lênh
đênh chìm nổi." Ngay ở câu đầu, thầy Tăng Hội nói rằng phương pháp
quán niệm hơi thở là một phương pháp đại thừa. Đại thừa tức là cỗ xe lớn.
Vì vậy chúng ta thấy rất rõ ràng đây là khuynh hướng đại thừa hóa thiền
học. Những kinh này là những kinh căn bản của thiền học nguyên thỉ.
Quyết tâm của thầy Tăng Hội là dùng con mắt của đại thừa để mà khai thác
những kinh ấy. "An Ban là đại thừa của các vị Bụt dùng để tế độ chúng
sanh đang lênh đênh chìm nổi. An Ban gồm sáu loại, nhằm đối trị sáu tình."
Sáu loại như ta biết, là sổ tức, tùy tức, chỉ, quán, hoàn và tịnh. Sáu tình đây
là sáu nhập hay là sáu xứ. Dịch từ chữ ayatana. Có sáu căn là mắt, tai, mũi,
lưỡi, thân và ý. Sáu trần, đối tượng của sáu căn, là sắc, thanh, hương, vị,
xúc và pháp. Lục căn và lục trần có thể gọi là mười hai xứ. Ở đây dịch là
tình. Sáu cái bên trong gọi là nội tình hay là nội xứ. Sáu cái bên ngoài gọi
là ngoại tình hay là ngoại xứ. Sáu xứ bên trong va chạm với sáu xứ bên
ngoài thì tạo ra sáu xứ ở giữa gọi là sáu thức: nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức,
thiệt thức, thân thức và ý thức. Tất cả gọi là mười tám xứ. Mười tám xứ là
lĩnh vực của hiện hữu. Không có gì trong vũ trụ mà vượt ra khỏi mười tám
xứ ấy. Vũ trụ chỉ là mười tám xứ. "Tình có trong và ngoài: sáu tình bên
trong là mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý, sáu tình bên ngoài là sắc, thanh,
hương, vị, xúc và tà niệm." Ở đây chữ pháp được thay thế bằng chữ tà
niệm, tại vì những cái mà chúng ta tiếp nhận bằng tri giác của chúng ta
thường thường là sai lầm, gọi là vọng tưởng.
