"Kinh có nói đến mười hai sự nguy hiểm của biển cả, đó là những tà hạnh
xảy ra do sự tiếp xúc giữa sáu tình bên trong và sáu tình bên ngoài." Khi
sáu xứ bên trong tiếp xúc với sáu xứ bên ngoài, những hình ảnh, âm thanh,
hương vị, xúc và pháp có thể làm cho mình vương vấn và bị nội kết. Vì vậy
Bụt dạy chúng ta phải hộ trì sáu căn. Sáu căn là sáu cánh cửa và chánh
niệm cũng giống như người lính đứng gác. Sáu người lính đứng gác ở sáu
cửa, để cho quân giặc đừng trà trộn và xâm nhập vào nội thành. Nếu chúng
ta sống không chánh niệm thì nội kết được tạo dựng và thâm nhập vào
trong ta. Thầy Tăng Hội đã dùng một hình ảnh rất kỳ đặc để nói về tâm, đó
là hình ảnh của biển cả tiếp nhận nước từ các dòng sông. Đây là hình ảnh
thứ nhất mà thầy dùng. Thiền học trước tiên phải được dựa vào tâm học.
Thầy Tăng Hội đã đặt những nền tảng về tâm học rất vững chãi. Chúng ta
biết rằng ở Làng Mai, sự thực tập của chúng ta được căn cứ trên nhận thức
của chúng ta về tàng thức, về chủng tử. Nếu chúng ta không có sự học hỏi
về huân tập, về tập khí, về tàng thức thì chúng ta sẽ có nhiều khó khăn.
Cũng vì thế tại Làng Mai chúng ta đã rất chú trọng đến tâm học. Năm mươi
bài tụng Duy Biểu mà chúng ta học ở Làng là nền tảng căn bản của tâm học
mà chúng ta sử dụng để thực tập và giúp đỡ những người khác. Thiền sư
Thường Chiếu vào đời Lý có nói: "Nếu chúng ta hiểu được sự vận hành của
tâm chúng ta thì sự thực tập trở thành dễ dàng. Còn nếu chúng ta không
biết về cách vận hành của tâm thì sự thực tập sẽ khó khăn." Chúng ta thấy ở
đây thầy Tăng Hội đã đặt nền tảng về tâm học một cách vững chãi. Trước
hết thầy nói rằng tâm của chúng ta là biển cả nhận nước từ nhiều dòng
sông. Không bao giờ biển ngừng nghỉ sự tiếp nhận. Nghĩa là từ sự tiếp xúc
giữa sáu căn và sáu trần mà có ra những hình ảnh, những âm thanh và
những tư liệu khác của cảm giác. Những hình ảnh này đi vào tâm thức như
nước sông chảy về biển cả.
"Tâm chúng sanh bị tà niệm đi vào." Hồi nãy, chúng ta đã đọc qua chữ tà
niệm. Chữ tà niệm ở đây có nghĩa là những tri giác sai lầm, những vọng
tưởng. "Như biển cả tiếp nhận nước từ các dòng sông, như một kẻ đói ăn
hoài mà không no." Chúng ta hãy tưởng tượng một em bé ở New York hay
