ngạc nhiên, họ bắt đầu nhận ra những khuôn mặt Trung Quốc tại các phiên
chợ. Có những nhà hàng và cửa hiệu có bảng đề chữ Trung Quốc. Thiên An
Môn đặc biệt choáng ngợp trước những gì họ thấy. Như thể họ đã bước vào
một thế giới khác hay một thế kỷ khác vậy. Một hôm thậm chí họ còn thấy
mình đang ở trong quảng trường một ngôi làng nơi thanh niên nam nữ mặc
quần áo nhiều màu sặc sỡ kết hợp giữa kiểu Trung Quốc và kiểu Tây Tạng
đang khệnh khạng đi lên đi xuống theo tiếng nhạc. Một trong những người
đứng xem bảo Văn rằng đây là một "chương trình biểu diễn thời trang."
Văn không thể nào ngờ mình sẽ gặp nhiều người Trung Quốc định cư,
xây dựng gia đình và lập nghiệp ở đây đến như vậy. Bà chưa bao giờ hình
dung nổi rằng tất cả những khủng khiếp và đổ máu mà bà chứng kiến lại sẽ
dẫn tới kết quả này. Quá nhiều điều xảy ra trong khi bà ở nơi thâm sơn cùng
cốc. Những người Trung Quốc định cư đã làm gì đất nước huyền bí này
cùng với nền văn hóa cuả nó? Một phần của bà mong muốn sao có thể bắt
chuyện với vài người trong số đó. Phần khác của bà thì giữ bà lại, nhớ rằng
đã phải khó khăn như thế nào khi trò chuyện với những người Trung Quốc
ở buổi lễ Hoạt Phật.
Những gì họ thấy trên đường đi chẳng là gì so với phố phường náo nhiệt
của Lhasa, Điện Potala khổng lồ trắng toát sừng sững phía trước họ. Khi ba
người bạn tiến vào thành phố, họ thấy chóng mặt vì sự nhộn nhịp huyên
náo, vì tiếng ồn và những mùi xa lạ. Văn tràn ngập nỗi buồn nhớ quê nhà.
Nếu không có những ngôi đền và những con người mặc quần áo Tây Tạng
thì bà thấy hầu như mình đã về lại Trung Quốc, nhất là những con phố của
khu chợ Bát Giác (Barkhor), nơi các dân buôn người Trung Quốc và người
Tây Tạng chen lấn nhau để bán hàng. Thiên An Môn hết sức kinh ngạc
trước những gì ông thấy. Ông gãi gãi gáy, sửng sốt. Với ông, việc sử dụng
tất cả những đồ vật lạ lẫm kia là một điều bí ẩn hoàn toàn. Zhuoma thì một
phần bối rối, một phần lại thích thú trước quang cảnh đó.
"Chẳng giống Tây Tạng tí nào," bà nói.
Thiên An Môn chỉ vào một nhóm lạt ma nơi một quầy hàng đang rao
bán những vật dụng tôn giáo - tràng hạt, phướn, sọ bò khảm ngọc và đồ
cúng tế.
