hoặc, tốt hơn nữa, một bản dịch tiếng Pháp. Có thể chọn giữa bản dịch của
nam tước des Coutures, hơi cũ, có lẽ, bản của La Grange
, những bản trong
các bộ sưu tập Nisard và Panckoucke
và hai phiên bản đặc biệt ưu nhã, một
bằng văn vần, một bằng văn xuôi, cả hai đều do ông de Pongerville
, trong
viện hàn lâm Pháp
Barbou, Coustelier: tên những người san định, xuất bản quyển sách nói trên.
La Grange: tên người san định và xuất bản sách nói trên.
Nisard và Panckoucke: Nisard - là hai nhà văn Pháp, anh là Désiré Nisard (1806-1888) tác giả bộ sách
Lịch sử văn học Pháp có giá trị; em là Charles Nisard (1808-1890) có viết những tác phẩm kỳ thư về
sách dân gian, Những bài dân ca v.v… Đây không rõ là nói đến ông Panckoucke nào. Panckoucke là
tên một dòng họ nhà in và xuất bản ở Pháp thế kỷ XVIII và XIX; nhân vật chính là Charles Panckoucke
(1736-1798), sinh ở Lille, đã xuất bản một Tủ sách La tinh Pháp, hoặc Sưu tập các tác giả La tinh với
bản dịch tiếng Pháp.
Ông de Pongerville: Jean-Baptiste Sanson de Pongerville (1782-1870) viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp đồng
viện và đồng thời với Anatole France. Vì là người đương thời và còn sống, nên phải xưng hô cho tôn
trọng có tiếng Monsieur đứng trước tên người (khi đã quá cố, đã đi vào lịch sử hoặc còn sống nhưng
danh tiếng đã trở thành lịch sử, thì gọi tên không, không có Monsieur nữa).
Viện Hàn Lâm Pháp (Académie Française): Nước Pháp có một số Học viện (Academies), mỗi viện
chuyên trách một ngành khoa học, hoặc xã hội hoặc tự nhiên, gọi là Học viện này, Học viện nọ, duy có
Académie Française thành lập từ lâu dưới danh hiệu đó không chuyên trách một khoa nào cả, đáng lẽ
cứ dịch là Học viện Pháp Quốc là đủ, nhưng lâu nay ở nước ta quen gọi là Hàn lâm viện Pháp đã thành
thông dụng rồi, nên chúng tôi trọng truyền thống đó (mặc dầu tên gọi như thế dễ gây hiểu lầm tính chất
Viện đó với Viện Hàn Lâm cũ của ta và của Trung Hoa).
- Tôi không cần đến bản dịch, - Maurice kêu lên một cách kiêu mạn. Ông
hãy đưa cho tôi quyển Lucrèce của tu viện trưởng Vendôme.
Ông Sariette đi thong thả lại gần cái tủ cất giấu báu vật đó. Chùm chìa
khóa leng keng trong bàn tay run rẩy của ông ta, ông ta ghé chùm chìa khóa
gần ổ khóa rồi lại đưa ra xa ngay, và đề nghị với Maurice quyển Lucrèce tầm
