đầu người dữ tợn và những đầu cột nặng nề có những quái vật cắn xé lẫn
nhau.
Đá vân (porphyre): tiếng Hán Việt là vân ban thạch, đá có những vân màu đen, xanh đỏ.
Ravenne: thành phố nước Ý, đã từng là thủ đô của đế quốc Tây phương, có rất nhiều đài kiến trúc kiểu
Byzantine.
“Chúng tôi dạy họ văn học và khoa học. Một vị trợ tế của chúa họ
, tên là
Gerbert
đến học chúng tôi những bài học vật lý, số học, âm nhạc, và người
ta bảo rằng y đã bán linh hồn cho chúng tôi. Bao thế kỷ trôi qua và phong tục
vẫn hung bạo. Thế giới vẫn chìm trong nạn máu lửa. Những người kế ngôi
của Gerbert chăm học đó, không vừa lòng chuyện chiếm hữu các tinh thần
(lợi lộc trong đó nhẹ hơn không khí), lại muốn chiếm hữu các thân thể nữa.
Họ tham vọng nắm quyền quân chủ toàn thể, do các quyền đã được trao cho
họ bởi một người đánh cá ở hồ Tiberiade
. Một người trong bọn họ, có một
lúc, nghĩ rằng có ưu thế hơn Germain
nặng nề, nối ngôi Augustus. Nhưng
cuối cùng quyền tinh thần phải thỏa hiệp với quyền thế tục và các dân tộc bị
giằng co giữa hai chúa tể mâu thuẫn. Những dân tộc đó tự tổ chức trong một
tình trạng hỗn loạn kinh khủng. Chỉ những là chiến tranh, đói kém, hủy diệt.
Vì họ quy cho chúa của họ các loại tai họa nhiều vô kể sập xuống đầu họ, nên
họ gọi chúa của họ là chúa Rất tốt, không phải là để làm phản ngũ, mà vì đối
với họ kẻ tốt nhất là kẻ gia tai gia họa mạnh nhất. Trong thời buổi hung bạo
đó, muốn tự tạo cho mình những giây phút rảnh rang học hỏi, tôi bèn chọn
một bề có thể làm cho mọi người ngạc nhiên, nhưng rất khôn ngoan.
Trợ tế của Chúa: tức là Giáo Hoàng.
Gerbert: Sylvestre II tức là Gerbert, làm Giáo Hoàng từ 999 đến 1003.
Hồ Tiberiade: hồ ở Palestin, xứ Galile, có sông Jordan chảy qua.
