thích. Để hoàn thành việc làm yên lòng các bà vợ, các bà chị bà em, các bà
tình nhân kia, ông tướng nói cho các bà biết rằng chúng ta đủ khả năng sử
dụng phương pháp Đức khi có lợi, còn người Đức thì không đủ sức sử dụng
phương pháp của người Pháp.
Vừa dứt lời, ông tướng được ông Le Truc de Ruffec kéo ra nói chuyện
riêng, ông này đương lập một hội yêu nước “Kiếm thuật cho mọi người”, với
mục đích (ông ta nói: với mục đích) chấn hưng nước Pháp và đảm bảo cho
nước Pháp đứng trên mọi đối thủ, sẽ lấy vào hội các trẻ em còn nằm nôi, và
ông Le Truc de Ruffec dành ghế chủ tịch danh dự cho tướng d’Esparvieu.
Trong khi đó, Maurice tỏ ra chăm chú vào việc chuyện trò giữa một bà cụ
rất dịu hiền với linh mục Lapetite, cha tuyên giáo của các bà phước ở Saint-
Sang
. Bà cụ ít lâu nay bị đau khổ rất nhiều vì những tang tóc và bệnh não,
muốn được biết vì sao người ta khổ sở ở cõi đời này, và bà hỏi linh mục
Lapetite:
Saint-Sang dịch nghĩa là Thánh Huyết hoặc Thánh Máu.
- Cha lý giải ra sao về các tai họa tàn hại loài người?
- Chúa cũng cần thỉnh thoảng nhắc nhở chúng ta chứ, - linh mục Lapetite
trả lời với một nụ cười siêu thoát.
Maurice tỏ vẻ rất thích thú cuộc chuyện trò đó. Rồi anh lại có vẻ bị mê
hồn vì bà Fillot-Grandin, một thiếu phụ khá tươi đẹp, nhưng bị cái vẻ ngây
thơ chất phác làm cho sắc đẹp mất hương vị, xác thịt hết mặn mà. Một bà cụ
già khọm cay cú và chua ngoa trong bộ y phục nghèo bằng hàng len tối sầm
đang phơi bày vẻ kiêu hãnh của một bà lớn trong giới tài phiệt Cơ đốc giáo,
