ngột chết - bị mang đi bởi bệnh viêm phổi khi bà chăm sóc đứa con út - ông
đã thành thực tiếc thương bà. Những năm dài sống bên nhau giữa họ đã chỉ
cho ông thấy rằng nếu hôn nhân là một bổn phận nhàm chán thì nó cũng
không quan trọng lắm, miễn là nó giữ được giá trị của một bổn phận: xa
khỏi điều đó, nó sẽ chỉ là một chiến trường của những ham muốn xấu xa.
Khi nhìn lại, ông tôn trọng quá khứ của mình, và thương tiếc nó. Xét cho
cùng, điều đó cũng là tốt theo lối xưa.
Đôi mắt ông, nhìn quanh căn phòng - đã được Dallas thiết kế lại với
những phương pháp khắc tạo kiểu Anh, những ngăn tủ Chippendale, những
đèn điện bóng trắng xanh dễ chịu - nhớ lại cái bàn viết Eastlake cũ mà ông
không bao giờ muốn thay đi, nhìn vào bức ảnh đầu tiên của ông về May
vẫn để bên cạnh giá đựng bút mực của ông.
Bà ở đó, cao ráo, ngực căng tròn và yểu điệu, trong bộ mu-xơ-lin cứng
nhắc và mũ Leghorn
lòng thòng, như ông đã thấy dưới những cây cam ở
khu vườn Mission. Và vì ông đã nhìn thấy bà ngày đó, vì thế bà vẫn còn;
không hoàn toàn y hệt như thời đỉnh cao ấy, tuy nhiên cũng không hề kém
quá xa: rộng lượng, trung thành, dễ chịu; nhưng quá thiếu óc tưởng tượng,
quá bất lực trước sự phát triển; mà thế giới thời tuổi trẻ của bà đã tan thành
nhiều mảnh và tự xây dựng lại mà bà không hề ý thức được về sự thay đổi.
Sự mù quáng khó khăn này đã giới hạn tầm nhìn của bà. Sự bất lực trong
nhận thức vể sự thay đổi của bà khiến những đứa con bà thường che giấu
những quan điểm của chúng cũng như Archer che giấu những quan điểm
của bản thân ông. Ngay từ đầu đã có sự giả vờ chung về những điều giống
nhau, một loại đạo đức giả vô tội trong gia đình, trong đó cha và những đứa
con đã vô ý cộng tác với nhau. Bà mất đi và nghĩ rằng thế giới này là một
nơi tốt đẹp, gồm toàn những gia đình thương yêu nhau và hòa hợp như gia
đình bà. Bà rời bỏ nó vì bà tin chắc rằng, dù chuyện gì xảy ra, Newland sẽ
tiếp tục khắc sâu vào Dallas những nguyên tắc và định kiến tương tự vốn đã
hình thành trong cuộc sống của cha mẹ nó, và rằng đến lượt Dallas (khi
Newland đi theo bà) sẽ truyền lại niềm tin thiêng liêng cho Bill bé bỏng.
Còn về Mary bà chắc nó sẽ như bà. Vì vậy, sau khi đã giữ lấy Bill bé bỏng