đây xin kể vòng vo một chút về cái thời mình mới tốt nghiệp Đại học Thuỷ
lợi ấy...
Ba mươi nhăm năm đã trôi qua mà Nguyễn Khắc Kiên vẫn nhớ như in
những kỷ niệm ngày anh vừa tốt nghiệp Đại học ra trường. Đó là tháng 8
năm 1964. Công trường Thuỷ điện Thác Bà khai trương từ 1961, nhưng
đến thời điểm này mới khởi công. Cũng là lúc giặc Mỹ leo thang bắn phá
miền Bắc với sự kiện Vịnh Bắc bộ ngày 5-8-1964. Anh kỹ sư Nguyễn Khắc
Kiên, 23 tuổi, được điều về bộ phận đúc bê tông. Kỹ sư và công nhân cùng
ở chung những lán nứa dựng vội. Chuyên gia Liên Xô xuống từng bộ phận
của công trường. Để có thể làm việc trực tiếp với chuyên gia Liên Xô, anh
Kiên phải tự học tiếng Nga qua một cuốn sách dạy bằng tiếng Pháp. Rất
may, anh có sẵn một từ điển La rousse Pettit, vốn là vật bất li thân từ ngày
còn học trường cấp 2 cổ Lễ, Nam Trực, rồi cấp ba Công nghiệp Hà Nội.
chính vì cuốn từ điển có nhiều tranh minh hoạ, trong đó có những kiệt tác
khoả thân của các danh hoạ Châu Âu thời Phục Hưng mà anh luôn bị các
đồng chí lãnh đạo, vốn là bộ đội chuyển ngành, ghi vào sổ đen, bị phê bình
là tiểu tư sản, suốt ngày chỉ tra tự vị, không chịu tăng gia, tập thể dục, xa
rời quần chúng... Giữa trưa ngày 7-8-1965, sau buổi làm ca một, từ công
trường về, đội trưởng đội sắt hàn Nguyễn Khắc Kiên giao ca cho người bạn
cùng đội rồi ra bể nước trước khu tập thể tắm. Chưa kịp cởi quần áo thì anh
bạn hớt hải chạy về bắt Kiên lên công trường bàn giao lại chi tiết kỹ thuật.
Vừa đi khỏi khu lán trại thì vang lên tiếng kẻng báo động. Máy bay Mỹ
đến. Một chùm bom rơi trúng bể nước và khu lán trại. Cả một đội sắt hàn
48 người của anh nằm gọn dưới hố bom Mỹ.
- Chỉ chậm năm phút nữa, tôi sẽ chung số phận với 48 người bạn trong
đội sắt hàn ngày ấy - Nguyễn Khắc Kiên kết thúc câu chuyện trong nỗi
ngậm ngùi - Năm 1990 khi đã làm Tổng giám đốc Sông Đà, tôi cùng các
đồng chí lãnh đạo Tổng công ty lên thăm Thác Bà. Chúng tôi quyết định
cho xây một nghĩa trang để tưởng nhớ hơn 300 người thợ đã anh dũng hy
sinh trong thời kỳ Mỹ ném bom ác liệt Thác Bà, trong đó có 48 thành viên
đội sắt hàn của tôi...
