ông chở qua sông. Ngay cả mấy con lợn ông làm thịt trong mùa xuân cũng
phục vụ mục đích của ông. Có những gia đình sống bằng xương và lòng
lợn ông chia cho họ. Ông viết và đọc thư cho họ. Ông biết ai bị bệnh phù và
ai cần củi đốt, đứa trẻ nào có quà và đứa nào cần chỉnh đốn. Ông biết bí
mật của sông Ohio và hai bên bờ của nó, những căn nhà trống và có người,
người nhảy múa giỏi nhất, người nói dở nhất, ai có giọng hay và ai không
hát nổi ra điệu. Không có điều gì thú vị giữa hai chân ông, nhưng ông nhớ
ông đã từng có − khi sự thúc đẩy ấy thúc đẩy người bị thúc đẩy − và đấy là
lý do tại sao ông cân nhắc rất kỹ và rất lâu trước khi mở chiếc hộp gỗ của
ông và tìm mảnh báo mười tám năm trước cho Paul D xem làm bằng
chứng.
Sau đó − chứ không phải trước – ông mới cân nhắc đến cảm giác của
Sethe. Và sự cân nhắc muộn màng này khiến ông tự trách mình. Có lẽ ông
nên im lặng, có thể dần dà Sethe sẽ tự mình nói cho Paul D biết, có thể ông
không phải là người Chiến Binh cao thượng của Christ như ông nghĩ, mà là
một kẻ lắm chuyện bình thường và chất phác đã nhân danh sự thật và lời
cảnh báo, những điều ông cho là quan trọng, để cắt ngang một chuyện đang
diễn ra tốt đẹp. Bây giờ I24 đã trở lại như trước khi Paul D đến thị trấn −
khiến Sethe và Denver lo lắng vì lũ quỷ ám mà ông có thể nghe thấy từ
ngoài đường. Dù cho Sethe có thể xoay sở sống được với hồn ma đã trở về,
Stamp không tin là con gái chị làm được. Denver cần một người bình
thường trong đời nó. Do may mắn ông đã có mặt lúc nó mới sinh ra − trước
khi nó biết nó sống − và ông ưu ái nó là vì thế. Chính vì nhìn thấy nó còn
sống, và trông khỏe mạnh bốn tuần sau đó mà ông đã vui đến nỗi ông gom
hết những trái dâu đen ngon nhất trong hạt mà ông có thể mang được và
trước hết đút hai trái vào miệng nó, rồi mới biếu phần gặt hái nhọc nhằn
của ông cho Baby Suggs. Cho đến hôm nay ông vẫn tin rằng dâu của ông
(đã nhen nhóm bữa tiệc và việc bổ củi sau đó) là lý do Denver còn sống.
Nếu ông không chẻ củi ở đấy, Sethe đã trét óc con mình lên gỗ ván. Lẽ ra
ông nên nghĩ đến Denver, nếu không nghĩ đến Sethe, trước khi ông cho
Paul D biết câu chuyện đã đuổi anh ra khỏi nhà, người bình thường duy
