THƯỢNG ĐẾ, THIÊN NHIÊN, NGƯỜI, TÔI VÀ TA - Trang 77

Thú vật hoặc cây cối cũng đều là những hình thức sống như con người, mà
một hình thức sống thì không cần phải chứng minh sự lợi ích của mình đối
với người để biện hộ cho sự hiện hữu của mình. Chống lại Kant cho rằng chỉ
có con người mới có quyền bảo vệ sự sinh tồn của mình và đó cũng là bổn
phận đầu tiên của người đối với chính mình, Deep Ecology chủ trương tất cả
mọi hình thức sống đều có một giá trị nội tại, vì vậy có quyền tự bảo vệ sự
sinh tồn của mình.
Deep Ecology cũng chỉ trích khuynh hướng "hời hợt" là không thấy sự liên
đới giữa mọi hình thưc sống, không thấy thiên nhiên còn là điều kiện cần
thiết của mọi sự sinh tồn, người cũng như thú. Những giống chim thiên di
được con người bảo vệ bằng luật pháp, nhưng trên thực tế chúng bị tiêu diệt,
vì môi trường ướt cần cho sự tồn tại của nó bị hủy diệt. Khái niệm liên đới
xem thiên thiên như là thiên nhiên, như sông, núi, nước, chứ không phải là
nguồn lợi của con người. Người và thiên nhiên đều có giá trị bằng nhau vì
đều có giá trị nội tại, vì đều là những hình thức sống, những hình thức sống
khác nhau. Người chỉ là một bộ phận trong một chuỗi sinh thái. Trong bầu
sinh quyển (biosphère) được quan niệm như một đơn vị duy nhất, người
không phải là một sinh vật ưu tiên. Chúng ta sống trong những điều kiện
giống nhau như các hình thức sống khác và mọi hình thức sống đều có quyền
được sống giống nhau (droit à la vie). Và bởi vì, như trên đã nói, sự phúc lợi,
sự nảy nở của sự sống của con người và của các sinh vật trên trái đất đều là
những giá trị nội tại, sự phong phú, sự đa dạng của những hình thức sống
khác nhau đóng góp vào sự thực hiện những giá trị đó, và như thế cũng là
những giá trị nội tại. Con người không có quyền gì làm giảm bớt sự phong
phú, sự đa dạng đó, trừ khi bắt buộc phải đáp ứng những nhu cầu căn bản.
Deep Ecology còn nói thêm: sự nảy nở của đời sống và sự văn minh của con
người tương hợp với một sự giảm sút quan trọng về dân số. Sự nảy nở của
đời sống các sinh vật khác cũng vậy. Con người can thiệp quá lố vào thế giới
phi nhân và tình trạng càng ngày càng tệ hại. Hãy thay đổi rốt ráo khuynh
hướng đó về mọi mặt, nhất là về mặt hệ ý thức. Thay vì nghĩ đến nâng cao
mức sống, hãy nghĩ đến nâng cao phẩm chất đời sống. Giữa big và great, ú
và lớn, khác nhau tận căn bản. Nói như vậy nghĩa là nói rằng có một thứ luân